{"id":970,"date":"2015-12-29T18:25:22","date_gmt":"2015-12-29T17:25:22","guid":{"rendered":"http:\/\/wolnepszczoly.netlify.app\/?p=970"},"modified":"2017-02-15T09:24:36","modified_gmt":"2017-02-15T08:24:36","slug":"cztery-proste-kroki-do-poprawienia-zdrowia-pszczol","status":"publish","type":"post","link":"https:\/\/wolnepszczoly.netlify.app\/cztery-proste-kroki-do-poprawienia-zdrowia-pszczol\/","title":{"rendered":"Cztery proste kroki do poprawienia zdrowia pszcz\u00f3\u0142"},"content":{"rendered":"
Wybory zdroworozs\u0105dkowe do utrzymania pszcz\u00f3\u0142 przy \u017cyciu Wielokrotnie ju\u017c omawia\u0142em r\u00f3\u017cne moje metody, kt\u00f3re modyfikowa\u0142em przez lata, ale na ten moment chcia\u0142bym skupi\u0107 nasze rozwa\u017cania na czterech zagadnieniach: plaster, genetyka, naturalny pokarm i brak leczenia. Prze\u015bled\u017amy argumenty i skoncentrujmy si\u0119 na potwierdzonych faktach.<\/p>\n Jestem ju\u017c zm\u0119czony dyskusjami o tym czy rozmiar kom\u00f3rki pszczelej wp\u0142ywa, czy nie wp\u0142ywa na stan pora\u017cenia Varroa. W mojej pasiece warroza nie jest ju\u017c problemem, ale na ka\u017cdym spotkaniu pszczelarskim na jakim jestem, widz\u0119, \u017ce roztocza Varroa s\u0105 obsesj\u0105 pszczelarzy. Ostatecznie sp\u0119dzam przynajmniej po\u0142ow\u0119 czasu opowiadaj\u0105c o nich. Przeszed\u0142em na ma\u0142\u0105 i naturaln\u0105 kom\u00f3rk\u0119 w czasach kiedy nikt nie wierzy\u0142, \u017ce mo\u017cna hodowa\u0107 pszczo\u0142y bez leczenia. Przez kilka lat nie leczy\u0142em pszcz\u00f3\u0142 z powtarzaj\u0105cym si\u0119 katastrofalnym skutkiem dla mojej pasieki, ale wreszcie wyci\u0105gn\u0105\u0142em z tego w\u0142a\u015bciwe wnioski. Gdy przeszed\u0142em na ma\u0142\u0105 i naturaln\u0105 kom\u00f3rk\u0119, z przyjemno\u015bci\u0105 mog\u0142em wreszcie wr\u00f3ci\u0107 do hodowli pszcz\u00f3\u0142 i pozostawi\u0107 za sob\u0105 kontrolowanie pora\u017cenia roztoczami. Przekazywane do\u015bwiadczenia s\u0105 cz\u0119sto kwestionowane przez inne osoby i cho\u0107 dla mnie s\u0142owa innych pszczelarzy r\u00f3wnie\u017c nie by\u0142y dowodem, to w przeciwie\u0144stwie do mnie, wielu tak naprawd\u0119 nawet nie chce tego spr\u00f3bowa\u0107. Ale rozwa\u017cmy nasze opcje.<\/p>\n <\/p>\n Opcje<\/b><\/p>\n Je\u017celi chcesz, mo\u017cesz przyj\u0105\u0107, \u017ce rozmiar kom\u00f3rki nie ma znaczenia. Dla mnie to za\u0142o\u017cenie jest mocno w\u0105tpliwe, skoro bezspornie wiemy, \u017ce to w\u0142a\u015bnie rozmiar kom\u00f3rki ma kluczowe znaczenie w omawianej sprawie. Je\u017celi powi\u0119kszenia rozmiaru pszczo\u0142y o 50% nie uznajesz za zmian\u0119 istotn\u0105, to tak naprawd\u0119 nie wiem, co m\u00f3g\u0142by\u015b za tak\u0105 uzna\u0107. A od czasu obserwacji Hubera wiemy, \u017ce ten fakt mia\u0142 miejsce. Te spostrze\u017cenia zosta\u0142y nast\u0119pnie potwierdzone i rozwini\u0119te w badaniach Baudoux, Pinchota, Gontarskiego i wielu innych, a obecnie r\u00f3wnie\u017c przez McMullana i Browna (\u201eWp\u0142yw ma\u0142ej kom\u00f3rki w gnie\u017adzie na morfologi\u0119 pszcz\u00f3\u0142 miodnych (Apis mellifera)\u201d – John B. McMullan i Mark J.F. Brown)<\/p>\n Rozmiar naturalnej kom\u00f3rki<\/b><\/p>\n Wed\u0142ug w\u0142asnego uznania mo\u017cesz przyj\u0105\u0107 jako naturalny jaki tylko rozmiar chcesz. Ale ostatecznie jedynie zaprzestanie podawania w\u0119zy i pozwolenie pszczo\u0142om na budowanie tego czego chc\u0105, umo\u017cliwi zako\u0144czenie tych dyskusji przez same pszczo\u0142y.<\/p>\n Dzi\u0119ki temu, \u017ce pszczo\u0142y b\u0119d\u0105 budowa\u0107 tak jak chc\u0105, ty zaoszcz\u0119dzisz sporo pracy i wydatk\u00f3w. Dodatkowo jest to jedyne rozwi\u0105zanie aby uzyska\u0107 niezanieczyszczone plastry (zobacz filmy google’a z Maryann Frasier dotycz\u0105ce zanieczyszczenia nowej w\u0119zy akarycydami). Dla mnie to bezdyskusyjnie najlepsze rozwi\u0105zanie pod ka\u017cdym wzgl\u0119dem. Nawet przyjmuj\u0105c za\u0142o\u017cenie, \u017ce rozmiar kom\u00f3rek jest bez znaczenia, to nikt nie twierdzi, \u017ce naturalny rozmiar kom\u00f3rki jest dla pszcz\u00f3\u0142 niew\u0142a\u015bciwy. Ponadto nikt kogo znam nie my\u015bli, \u017ce niezanieczyszczony wosk jest dla pszcz\u00f3\u0142 gorszy, a wi\u0119kszo\u015b\u0107 pszczelarzy tak naprawd\u0119 uwa\u017ca, \u017ce czysty wosk jest podstaw\u0105 zdrowia pszcz\u00f3\u0142.<\/p>\n Dlaczego nie pozwoli\u0107 im budowa\u0107 tego czego chc\u0105?<\/b><\/p>\n Dlaczego nie chcesz pozwoli\u0107 pszczo\u0142om budowa\u0107 tak jak same chc\u0105? Mam wra\u017cenie, \u017ce w\u015br\u00f3d pszczelarzy pokutuje bardzo du\u017co obaw, \u017ce pszczo\u0142y b\u0119d\u0105 budowa\u0107 tyko kom\u00f3rki trutowe. S\u0142ysza\u0142em to wiele razy. Oczywi\u015bcie, \u017ce to nie jest prawda. Gdyby tak by\u0142o, nie by\u0142oby nigdy dzikich pszcz\u00f3\u0142. Je\u017celi chcesz dowiedzie\u0107 si\u0119 ile pszczo\u0142y wybuduj\u0105 trutowego plastra i ile wychowaj\u0105 trutni, a tak\u017ce jaki mo\u017cesz mie\u0107 na to wp\u0142yw osobi\u015bcie, to przeczytaj opracowanie Clarence’a Collisona na ten temat (Levin C.G., C.H. Collison, 1991 \u201eBudowa i rozmieszczenie plastr\u00f3w i czerwiu trutowego w rodzinach pszczo\u0142y miodnej (Apis mellifera L.) w dzikiej zabudowie\u201d. BeeScience 1: 203 \u2013 211). Rzecz w tym, \u017ce o ilo\u015bci trutni w rodzinie decyduj\u0105 pszczo\u0142y i oddanie im pe\u0142ni kontroli w tym zakresie upro\u015bci \u017cycie zar\u00f3wno im jak i tobie. Kiedy pszczo\u0142y zbuduj\u0105 ca\u0142y plaster trutowy, najlepiej umie\u015bci\u0107 go na skraju przy \u015bciance ula i da\u0107 im kolejn\u0105 pust\u0105 ramk\u0119. Je\u017celi wyjmiesz ramk\u0119 trutow\u0105, potrzeba pszcz\u00f3\u0142 nie zostanie zaspokojona i b\u0119d\u0105 budowa\u0107 kolejny plaster trutowy. To w\u0142a\u015bnie przyczynia si\u0119 do powstania mitu, \u017ce pszczo\u0142y nie b\u0119d\u0105 budowa\u0142y nic poza kom\u00f3rkami trutowymi.<\/p>\n Plastry w ramkach?<\/b><\/p>\n Wyra\u017cana jest r\u00f3wnie\u017c w\u0105tpliwo\u015b\u0107, \u017ce pszczo\u0142y nie b\u0119d\u0105 budowa\u0142y plastra w ramce. Tak naprawd\u0119 sknoc\u0105 plaster w ramkach bezw\u0119zowych mniej wi\u0119cej tak samo cz\u0119sto jak przy u\u017cywaniu ka\u017cdego rodzaju w\u0119zy. Plastikow\u0105 w\u0119z\u0119 sknoc\u0105 nawet bardziej ni\u017c ramk\u0119 bezw\u0119zow\u0105. Ale je\u017celi co\u015b popsuj\u0105, to wystarczy po prostu wyci\u0105\u0107 plaster i podwi\u0105za\u0107 go do ramki, je\u017celi jest z czerwiem, albo zabra\u0107 go, je\u017celi jest z miodem.<\/p>\n Budowa plastr\u00f3w bez w\u0119zy?<\/b><\/p>\n Cz\u0119sto s\u0142ysza\u0142em opinie do\u015bwiadczonych pszczelarzy powtarzaj\u0105cych \u017c\u00f3\u0142todziobom, \u017ce bez w\u0119zy pszczo\u0142y w og\u00f3le nie b\u0119d\u0105 budowa\u0107 plastr\u00f3w. Jest to dla mnie tak absurdalne stwierdzenie, \u017ce nawet nie widz\u0119 potrzeby odnoszenia si\u0119 do niego.<\/p>\n Drutowanie?<\/b><\/p>\n W ko\u0144cu, mitem jest r\u00f3wnie\u017c to, \u017ce odrutowanie ramek jest niezb\u0119dne do ich p\u00f3\u017aniejszego wirowania. Drut by\u0142 wprawiany, aby utrzymywa\u0107 w\u0119z\u0119 w ramce przed odbudowaniem plastra (zobaczcie jakikolwiek starszy ABC XYZ w Bee Culture). Nie drutowano ramek w celu umo\u017cliwienia jej odwirowania. Nieodrutowane ramki bez w\u0119zy wiruje bardzo wiele os\u00f3b, w tym ja. Ale je\u017celi upierasz si\u0119 na drutowanie, zr\u00f3b to, wypoziomuj ul i \u015bpij spokojnie. Osobi\u015bcie wol\u0119 u\u017cywa\u0107 ramek typu Langstroth 2\/3 (\u201emedium\u201d), m\u00f3c dzi\u0119ki temu spokojnie nosi\u0107 korpusy i ca\u0142kowicie zrezygnowa\u0107 z potrzeby u\u017cywania drutu.<\/p>\n Jak u\u017cywa\u0107 ramek bezw\u0119zowych? <\/b><\/p>\n Mniej pracy<\/b><\/p>\n Podsumowuj\u0105c, jak wiele pracy kosztuje ci\u0119 brak w\u0119zy? Je\u017celi kupisz standardow\u0105 ramk\u0119 do klinowania w\u0119zy i obr\u00f3cisz listewk\u0119 klinuj\u0105c\u0105 o 90 stopni, a potem j\u0105 przykleisz lub przybijesz, to b\u0119dziesz mia\u0142 ramk\u0119 bezw\u0119zow\u0105. To bardzo proste. I tak zamierza\u0142e\u015b odci\u0105\u0107 t\u0105 listewk\u0119 i przybi\u0107 j\u0105 ponownie do ramki, nieprawda\u017c? A co z plastikow\u0105 w\u0119z\u0105, w ramkach z rowkami? Wyci\u0105gnij plastikowy arkusz i przyklej patyczki w rowku na w\u0119z\u0119. Je\u017celi masz ramki zbudowane na w\u0119zie z wosku, wytnij plaster pozostawiaj\u0105c rz\u0105d kom\u00f3rek dooko\u0142a i jeden lub dwa rz\u0119dy na g\u00f3rze. A co z t\u0105 star\u0105 ramk\u0105, ca\u0142kowicie zniszczon\u0105 przez motylic\u0119, w kt\u00f3rej w zasadzie s\u0105 tylko oprz\u0119dy? Usu\u0144 je i inne zanieczyszczenia i wsad\u017a ramk\u0119 pomi\u0119dzy dwie odbudowane ramki z czerwiem. Mo\u017cesz mie\u0107 tylko troch\u0119 wi\u0119cej k\u0142opot\u00f3w z plastikow\u0105 ramk\u0105, kt\u00f3ra ma wbudowan\u0105 w\u0119z\u0119. W tym przypadku musisz wyci\u0105\u0107 \u015brodek ramki. Mo\u017cna to zrobi\u0107 r\u00f3\u017cnymi narz\u0119dziami, ale wydaje mi si\u0119, \u017ce b\u0119dziesz w stanie zrobi\u0107 to bardzo szybko przy u\u017cyciu naprawd\u0119 gor\u0105cego no\u017ca. Wszelkiego rodzaju wyrzynarki zapewne r\u00f3wnie\u017c dadz\u0105 sobie z tym rad\u0119, a przy tym do\u015b\u0107 \u0142atwo b\u0119dzie pozostawi\u0107 rogi i kraw\u0119dzie dla wzmocnienia i prowadzenia plastra. I jak to por\u00f3wna\u0107 do drutowania, ustawiania naci\u0105gu, wprawiania w\u0119zy? Albo u\u017cywania plastikowych ramek? Zaoszcz\u0119dzasz oko\u0142o 1 dolara na arkuszu w\u0119zy, je\u017celi chcesz mie\u0107 ma\u0142\u0105 kom\u00f3rk\u0119 i por\u00f3wnywaln\u0105 ilo\u015b\u0107 pieni\u0119dzy, je\u017celi chcesz mie\u0107 ramki plastikowe<\/p>\n Minusy<\/b><\/p>\n C\u00f3\u017c, oszcz\u0119dzaj\u0105c prac\u0119 i pieni\u0105dze mo\u017cesz mie\u0107 czysty wosk, kom\u00f3rk\u0119 naturalnych rozmiar\u00f3w i naturalnie roz\u0142o\u017cone rozmiary kom\u00f3rek robotnic i trutowych w gnie\u017adzie. Jakie s\u0105 minusy? Wywo\u017c\u0105c pszczo\u0142y w ulu Langrstrotha na pe\u0142n\u0105 wysoko\u015b\u0107 ramki, w gor\u0105ce dni niekt\u00f3re plastry mog\u0105 si\u0119 oderwa\u0107 podczas jazdy po wybojach. Ale przecie\u017c mo\u017cna drutowa\u0107 ramki i w\u00f3wczas to przestaje by\u0107 problemem. Poza tym bez w\u0119zy istnieje konieczno\u015b\u0107 poziomowania uli. W pasiekach stacjonarnych tak naprawd\u0119 nie jest to problemem. Poziomuje si\u0119 podstawki, co w zasadzie i tak powinno si\u0119 robi\u0107. Wywo\u017c\u0105c pszczo\u0142y trzeba po\u015bwi\u0119ci\u0107 na to troch\u0119 wi\u0119cej pracy ni\u017c przy rozstawianiu palet, gdy nie martwisz si\u0119 czy s\u0105 poziome.<\/p>\n Zainwestowany czas<\/b><\/p>\n W najgorszym wypadku b\u0119dziesz musia\u0142 ponownie stopniowo przestawi\u0107 si\u0119 na dotychczasow\u0105 metod\u0119. I tak kupujesz w\u0119z\u0119 i wprawiasz j\u0105 przez ca\u0142y czas, zgadza si\u0119? Niekt\u00f3rzy rotuj\u0105 odbudowane ramki co pi\u0119\u0107 lat lub rzadziej, a inni po prostu zmieniaj\u0105 plastry kiedy potrzebuj\u0105. Niezale\u017cnie od wypracowanej metody, je\u017celi odst\u0105pisz od u\u017cywania w\u0119zy z du\u017c\u0105 kom\u00f3rk\u0105 i leczenia, w ko\u0144cu b\u0119dziesz mia\u0142 naturalny czysty plaster. Jest to tak naprawd\u0119 jedyna droga, \u017ceby go uzyska\u0107 \u2013 alternatyw\u0105 jest tylko znalezienie dobrego \u017ar\u00f3d\u0142a czystego wosku i wykonywanie w\u0142asnej w\u0119zy.<\/p>\n Je\u017celi masz ju\u017c zapas w\u0119zy z powi\u0119kszon\u0105 kom\u00f3rk\u0105 mo\u017cesz sprzeda\u0107 j\u0105 komu\u015b w okolicy, kto i tak by tak\u0105 kupi\u0142, za cen\u0119 katalogow\u0105 oszcz\u0119dzaj\u0105c mu pieni\u0119dzy za przesy\u0142k\u0119. Albo, je\u017celi jeste\u015b niecierpliwy, sprzedaj j\u0105 za bezcen, o ile jeste\u015b w stanie znie\u015b\u0107 ma\u0142e po\u015bwi\u0119cenie dla zdrowia pszcz\u00f3\u0142. Mo\u017cesz sobie zbilansowa\u0107 t\u0105 strat\u0119, nie kupuj\u0105c pask\u00f3w leczniczych, kt\u00f3re i tak nie dzia\u0142a\u0142y.<\/p>\n W najgorszym wypadku<\/b><\/p>\n Popatrzmy na najgorszy przypadek. Przyjmijmy, \u017ce rozmiar kom\u00f3rki w og\u00f3le nie ma znaczenia. Nieracjonalnym jest przyj\u0119cie za\u0142o\u017cenia, \u017ce pszczo\u0142y b\u0119d\u0105 mniej zdrowe na naturalnym plastrze, wi\u0119c w najgorszym razie po prostu nie b\u0119d\u0105 si\u0119 mia\u0142y lepiej. W najgorszym wypadku poniesiesz mniejsze koszty ni\u017c za przerobienie zanieczyszczonego plastra na zanieczyszczon\u0105 w\u0119z\u0119. W zasadzie nie ma tu minus\u00f3w. Jest mniej pracy<\/i> ni\u017c przy drutowaniu i wprawianiu w\u0119zy. Jest mniej koszt\u00f3w<\/i> ni\u017c przy drutowaniu i wprawianiu w\u0119zy. Wosk nie b\u0119dzie zanieczyszczony (przynajmniej dop\u00f3ki Ty<\/i> <\/i>go nie zanieczy\u015bcisz), a wiemy<\/i>, \u017ce zanieczyszczenie wosku prowadzi do obni\u017cenia d\u0142ugowieczno\u015bci i p\u0142odno\u015bci zar\u00f3wno u matek jak i u trutni. Wiemy wi\u0119c, \u017ce pszczo\u0142y b\u0119d\u0105 zdrowsze, a matki bardziej wydajne.<\/p>\n W najlepszym wypadku<\/b><\/p>\n To jest najgorszy wypadek dla wszystkich spekulacji na temat rozmiaru kom\u00f3rek i naturalnego plastra. My\u015bl\u0119, \u017ce je\u017celi czytasz to, prawdopodobnie znasz najlepszy scenariusz, czyli fakt, \u017ce rozwi\u0105\u017ce to twoje problemy z Varroa.<\/p>\n Nie wiem czego do\u015bwiadczyli\u015bcie, ale ja (na du\u017cej kom\u00f3rce) traci\u0142em przez kilka lat wszystkie pszczo\u0142y gdy ich nie leczy\u0142em. Ostatecznie straci\u0142em je r\u00f3wnie\u017c wtedy gdy leczy\u0142em je przy u\u017cyciu Apistanu. By\u0142o dla mnie oczywiste, \u017ce roztocza zbudowa\u0142y odporno\u015b\u0107. S\u0142ysza\u0142em o profesjonalnych pszczelarzach, kt\u00f3rzy tracili pszczo\u0142y cho\u0107 u\u017cywali Apistanu lub Checkmite. Wi\u0119c osi\u0105gn\u0119li\u015bmy taki punkt, w kt\u00f3rym pszczo\u0142y cz\u0119sto umieraj\u0105 niezale\u017cnie od tego czy leczysz je czy te\u017c nie. My\u015bl\u0119 \u017ce problem sprowadza si\u0119 do tego, \u017ce nie chcemy \u201enic nie robi\u0107\u201d. Jeste\u015bmy zdesperowani i chcemy atakowa\u0107 problem, wi\u0119c robimy to co eksperci nam ka\u017c\u0105. Ale to co ka\u017c\u0105 nam robi\u0107 cz\u0119sto i tak zawodzi. Gdy ju\u017c straci\u0142em wszystkie pszczo\u0142y, po kuracji Apistanem, przesta\u0142em widzie\u0107 jakikolwiek pow\u00f3d, aby to robi\u0107. Leczenie tylko odsuwa problem. Powoduje, \u017ce hodujemy pszczo\u0142y, kt\u00f3re nie s\u0105 w stanie radzi\u0107 sobie z problemem, kt\u00f3ry my za nie zwalczamy. Zanieczyszczamy wosk i niszczymy ca\u0142\u0105 r\u00f3wnowag\u0119 w ulu.<\/p>\n Ekologia ula<\/b><\/p>\n Nie ma najmniejszej mo\u017cliwo\u015bci utrzymania skomplikowanej ekologii naturalnego ula, podczas u\u017cywania trucizn i antybiotyk\u00f3w. Ul jest sieci\u0105 mikro i makro \u017cycia. Do tej pory zidentyfikowano w ulu ponad 170 gatunk\u00f3w roztoczy, podobn\u0105 ilo\u015b\u0107 innych owad\u00f3w, oraz osiem tysi\u0119cy lub wi\u0119cej mikroorganizm\u00f3w. Wszystkie te \u017cyj\u0105tka maj\u0105 korzystny lub neutralny wp\u0142yw na rodzin\u0119 pszczel\u0105. Wiemy, \u017ce pszczo\u0142y nie s\u0105 w stanie w og\u00f3le funkcjonowa\u0107 bez przynajmniej niekt\u00f3rych z nich, a cz\u0119\u015b\u0107 z pozosta\u0142ych mo\u017cna podejrzewa\u0107 o kontrolowanie namna\u017cania patogen\u00f3w. Ka\u017cda forma leczenia jak\u0105 aplikujemy do ula, od olejk\u00f3w aromatycznych, kt\u00f3re zaburzaj\u0105 zmys\u0142 w\u0119chu (kt\u00f3rym porozumiewaj\u0105 si\u0119 \u017cyj\u0105ce w zaciemnionym ulu organizmy) i zabijaj\u0105 mikroorganizmy (korzystne i inne); przez kwasy organiczne, kt\u00f3re zabijaj\u0105 mikroorganizmy, podobnie jak insekty i nieszkodliwe roztocza, do akarycyd\u00f3w (kt\u00f3re po prostu zabijaj\u0105 stawonogi, w sk\u0142ad kt\u00f3rych wchodz\u0105 owady i roztocza, przy czym roztocza zabijaj\u0105 w wi\u0119kszym procencie); a\u017c po antybiotyki, kt\u00f3re niszcz\u0105 mikroflor\u0119, kt\u00f3rej wi\u0119kszo\u015b\u0107 jest korzystna lub nieszkodliwa, ale u\u017cyteczna w utrzymywaniu r\u00f3wnowagi i wypieraniu patogen\u00f3w. Ta prawid\u0142owo\u015b\u0107 stosuje si\u0119 nawet do syropu cukrowego, kt\u00f3ry ma pH niesprzyjaj\u0105ce rozwojowi wielu korzystnych organizm\u00f3w, za to sprzyja rozwojowi wielu patogen\u00f3w (powoduj\u0105cych zgnilca ameryka\u0144skiego, europejskiego, grzybic\u0119 wapienn\u0105 czerwiu czy nosem\u0119 itp.), w przeciwie\u0144stwie do pH miodu, kt\u00f3re jest ni\u017csze i szkodliwe dla patogen\u00f3w, za to sprzyja wielu korzystnym organizmom. My\u015bl\u0119, \u017ce osi\u0105gn\u0119li\u015bmy punkt, w kt\u00f3rym g\u0142upio by\u0142oby udawa\u0107, \u017ce robili\u015bmy co\u015b dobrego, w sytuacji kiedy pszczo\u0142y umieraj\u0105 pomimo – a w zasadzie dlatego – \u017ce to wszystko robili\u015bmy.<\/p>\n Zmys\u0142 powonienia<\/b><\/p>\n W\u0119ch jest niezb\u0119dny do komunikowania si\u0119 i tworzenia r\u00f3wnowagi rodziny pszczelej. Pszczo\u0142y maj\u0105 165 gen\u00f3w receptor\u00f3w w\u0119chowych. Dwa razy wi\u0119cej ni\u017c Drosophilia (muszka owoc\u00f3wka) czy komarowate.<\/p>\n Wi\u0119kszo\u015b\u0107 komunikacji w ulu odbywa si\u0119 za pomoc\u0105 zmys\u0142u powonienia, natomiast my zaburzamy to na wiele r\u00f3\u017cnych sposob\u00f3w, w\u0142\u0105czaj\u0105c w to stosowanie olejk\u00f3w eterycznych czy kwas\u00f3w organicznych.<\/p>\n Wi\u0119kszo\u015b\u0107 chemii bardzo zaburza zmys\u0142 powonienia, b\u0105d\u017a to uszkadzaj\u0105c go (kwasy organiczne), b\u0105d\u017a te\u017c przez zd\u0142awienie zapach\u00f3w (kwasy organiczne i olejki eteryczne). Dzi\u0119ki zapachowi pszczo\u0142y wiedz\u0105, \u017ce maj\u0105 kr\u00f3low\u0105. Dzi\u0119ki zapachowi wiedz\u0105 te\u017c kiedy nale\u017cy nakarmi\u0107 czerw i zebra\u0107 py\u0142ek dla larw. Feromony reguluj\u0105 r\u00f3wnowag\u0119 w ulu na wiele sposob\u00f3w. Dzi\u0119ki zapachowi pszczo\u0142y przekazuj\u0105 sobie informacje o tym gdzie znajduj\u0105 si\u0119 nektaruj\u0105ce ro\u015bliny \u2013 podaj\u0105 sobie nektar, \u017ceby zbieraczki wiedzia\u0142y czego szuka\u0107.<\/p>\n Minusy nieleczenia<\/strong><\/p>\n Jakie s\u0105 minusy nieleczenia? W najgorszym wypadku pszczo\u0142y umr\u0105. Wydaje si\u0119 jednak, \u017ce i tak regularnie si\u0119 tak dzieje, nieprawda\u017c? Nie mam wra\u017cenia, \u017ce przyczyniam si\u0119 do tego, daj\u0105c im szans\u0119 na powr\u00f3t do naturalnej r\u00f3wnowagi. Nie staram si\u0119 po prostu arbitralnie niszczy\u0107 tego systemu, usuwaj\u0105c jak\u0105\u015b jego cz\u0119\u015b\u0107, bez zwr\u00f3cenia uwagi na to, co dzieje si\u0119 z r\u00f3wnowag\u0105 ca\u0142o\u015bci. Znam ludzi, kt\u00f3rzy nie lecz\u0105 \u017cadnej z chor\u00f3b i maj\u0105 mniejsze straty nawet na du\u017cej kom\u00f3rce ni\u017c ci, kt\u00f3rzy lecz\u0105. Na ma\u0142ej lub naturalnej kom\u00f3rce maj\u0105 jeszcze mniejsze straty. Ale je\u017celi nawet nie kupujesz argument\u00f3w z debaty na temat ma\u0142ej i du\u017cej kom\u00f3rki, to skutek jest taki, \u017ce nieleczenie dzia\u0142a r\u00f3wnie skutecznie jak leczenie. Kiedy udaj\u0119 si\u0119 na spotkania pszczelarskie, praktycznie w ca\u0142ym kraju s\u0142ysz\u0119 wypowiedzi ludzi, kt\u00f3rzy, podobnie jak ja stracili pszczo\u0142y kiedy leczyli z aptekarsk\u0105 dok\u0142adno\u015bci\u0105 i w\u00f3wczas po prostu przestali. Nowe pszczo\u0142y radz\u0105 sobie znacznie lepiej, ni\u017c te, kt\u00f3re by\u0142y leczone. Nie czuj\u0119 si\u0119 dobrze kiedy widz\u0119 martwy ul, ale m\u00f3wi\u0119 sobie tak\u017ce \u201edobra selekcja\u201d gen\u00f3w, kt\u00f3re po prostu nie da\u0142y rady.<\/p>\n Je\u017celi my\u015blisz, \u017ce b\u0119dziesz mia\u0142 zbyt wiele strat (zgaduj\u0119, \u017ce ju\u017c masz zbyt wiele strat), a nie chcesz mie\u0107 ich tyle, dlaczego nie wykona\u0107 wi\u0119cej podzia\u0142\u00f3w i nie zimowa\u0107 odk\u0142ad\u00f3w, kt\u00f3re je uzupe\u0142ni\u0105, a b\u0119d\u0105 z twoj\u0105 lokalnie przystosowan\u0105 pszczo\u0142\u0105? Rodziny z wykonanych podzia\u0142\u00f3w na p\u00f3\u0142 ula w po\u0142owie lipca (po zbiorach z g\u0142\u00f3wnego po\u017cytku) zazwyczaj przezimuj\u0105, przynajmniej tutaj. Taka praktyka nie obni\u017cy znacz\u0105co twoich zbior\u00f3w. Mo\u017cesz te\u017c podzieli\u0107 s\u0142absze rodziny wcze\u015bniej, skoro i tak sobie za dobrze nie radzi\u0142y i nie wp\u0142ywa to na twoje zbiory. Mo\u017cesz r\u00f3wnie\u017c zrobi\u0107 odk\u0142ady z silniejszych rodzin, zaraz przed g\u0142\u00f3wnym po\u017cytkiem i uzyskasz dobre rodzinki, \u015bwietnie odchowane matki, wi\u0119cej miodu i wi\u0119cej rodzin.<\/p>\n Plusy nieleczenia<\/strong><\/p>\n Jakie s\u0105 plusy nieleczenia? Nie kupujesz lekarstw. Nie je\u017adzisz na pasiek\u0119, \u017ceby je podawa\u0107 , a potem z powrotem, \u017ceby wyj\u0105\u0107 je z ula. Nie zanieczyszczasz wosku. Nie niszczysz naturalnej r\u00f3wnowagi ekologicznej poprzez zabijanie mikro i makro organizm\u00f3w, kt\u00f3re nie by\u0142y celem twojego leczenia, ale kt\u00f3re zgin\u0119\u0142y podczas stosowanych kuracji. Ju\u017c wystarczy\u0142oby na plusy nieleczenia to, \u017ce dajesz szans\u0119 ekosystemowi ula na wykszta\u0142cenie naturalnej r\u00f3wnowagi.<\/p>\n Najwi\u0119kszym plusem nieleczenia, jest to, \u017ce przestaj\u0105c leczy\u0107, zaczynasz hodowa\u0107 pszczo\u0142y, kt\u00f3re radz\u0105 sobie w starciu z tymi problemami, jakie wyst\u0119puj\u0105 u ciebie. Dop\u00f3ki leczysz, utrzymujesz nieprzystosowane genetycznie pszczo\u0142y i tak naprawd\u0119 nawet nie jeste\u015b w stanie powiedzie\u0107 jakie s\u0105 ich s\u0142abo\u015bci. Dop\u00f3ki leczysz hodujesz s\u0142abe pszczo\u0142y i super roztocza. Im szybciej przestaniesz leczy\u0107, tym szybciej b\u0119dziesz hodowa\u0142 roztocza, kt\u00f3re s\u0105 przystosowane do gospodarzy i pszczo\u0142y, kt\u00f3re sobie z nimi radz\u0105.<\/p>\n To jest kolejny punkt w kt\u00f3rym nie widz\u0119 minus\u00f3w. Je\u017celi hodujesz pszczo\u0142y ze swoich prze\u017cywaj\u0105cych matek, to otrzymasz takie, kt\u00f3re radz\u0105 sobie z tymi problemami, jakie wyst\u0119puj\u0105 w twojej lokalizacji. B\u0119d\u0105 krzy\u017cowa\u0107 si\u0119 z lokalnymi dzikimi pszczo\u0142ami, kt\u00f3re r\u00f3wnie\u017c daj\u0105 sobie rad\u0119 w twoim rejonie. Propaganda, \u017ce nie jeste\u015b w stanie wychowa\u0107 matek pszczelich, kt\u00f3re s\u0105 r\u00f3wnie dobre, lub nawet lepsze od dost\u0119pnych u komercyjnych hodowc\u00f3w, jest dok\u0142adnie tym \u2013 propagand\u0105. Podobnie jest z potrzeb\u0105 wymiany matek wczesn\u0105 wiosn\u0105. Wczesne matki s\u0105 cz\u0119sto \u017ale wykarmione i \u017ale unasiennione. Przy za\u0142o\u017ceniu, \u017ce nie leczysz, nie zmieniasz regularnie matek, a u\u017cywasz najlepszych prze\u017cywaj\u0105cych pszcz\u00f3\u0142, twoje matki najprawdopodobniej b\u0119d\u0105 lepsze, z nast\u0119puj\u0105cych powod\u00f3w:<\/p>\n A co z pszczo\u0142ami zafrykanizowanymi? <\/b><\/p>\n Ci, kt\u00f3rzy \u017cyj\u0105 w rejonach gdzie wyst\u0119puj\u0105 pszczo\u0142y zafrykanizowane s\u0105 zaniepokojeni takim podej\u015bciem. Ja nie \u017cyj\u0119 w takim rejonie, ale wydaje mi si\u0119, \u017ce to nie rodow\u00f3d jest istotny. Istotne s\u0105 \u0142agodno\u015b\u0107, produktywno\u015b\u0107, przetrwanie. Je\u017celi pozostawisz tylko \u0142agodne pszczo\u0142y, a b\u0119dziesz wymienia\u0142 matki w tych agresywniejszych rodzinach, wszystko powinno dzia\u0142a\u0107 dobrze. Ci, kt\u00f3rzy w\u0142a\u015bnie tak post\u0119puj\u0105 w rejonach, w kt\u00f3rych wyst\u0119puje pszczo\u0142a zafrykanizowana, doszli do takich wniosk\u00f3w.<\/p>\n Jest jasnym, \u017ce przy u\u017cyciu naturalnego pokarmu jest mniej pracy. Je\u017celi nie karmi\u0119 substytutami py\u0142ku wiosn\u0105, nie musz\u0119 przyrz\u0105dza\u0107 tych pokarm\u00f3w. Je\u017celi nie karmi\u0119 syropem, nie musz\u0119 kupowa\u0107 cukru, nie musz\u0119 robi\u0107 syropu, nie musz\u0119 jecha\u0107 do pasieki i go podawa\u0107. Je\u017celi zostawi\u0119 pszczo\u0142om mi\u00f3d do zimowli, mam mniej pracy ze zwo\u017ceniem ramek, wirowaniem, zawiezieniem z powrotem pustych do wyczyszczenia, zwo\u017cenia z powrotem do magazynowania, robieniem syropu, wiezieniem go do pasieki itp. Takie rozwi\u0105zanie to oszcz\u0119dzanie pracy. Nawet je\u017celi nie wierzysz w to, \u017ce mi\u00f3d jest bardziej od\u017cywczy dla pszcz\u00f3\u0142 (cho\u0107 w\u00f3wczas zastanowi\u0142bym si\u0119 czemu chcesz produkowa\u0107 mi\u00f3d, skoro nie widzisz r\u00f3\u017cnicy pomi\u0119dzy nim, a cukrem), zdecydowanie mniej pracy kosztuje ci\u0119 pozostawienie go. Nawet je\u017celi nie wierzysz, \u017ce r\u00f3\u017cnica w pH jest nieznacz\u0105ca (w co ja szczerze w\u0105tpi\u0119), to jest znacznie mniej pracy ni\u017c przy robieniu syropu i karmieniu. Nawet je\u017celi masz obsesj\u0119 zwi\u0105zan\u0105 z r\u00f3\u017cnic\u0105 w cenie (0.40$ za p\u00f3\u0142 kilo cukru i od 0.90$ do 2$ za p\u00f3\u0142 kilo miodu) je\u017celi b\u0119dziesz wirowa\u0142 mi\u00f3d, kupowa\u0142 cukier, przygotowywa\u0142 syrop, transportowa\u0142 go na pasiek\u0119, podkarmia\u0142, przyje\u017cd\u017ca\u0142 ponownie \u017ceby wyci\u0105gn\u0105\u0107 podkarmiaczki, czy wydaje ci si\u0119, \u017ce wyjdziesz tak bardzo do przodu? To nie jest po prostu r\u00f3\u017cnica 0,60$ za p\u00f3\u0142 kilo na czysto, je\u017celi wliczysz to wszystko.* No chyba, \u017ce Twoja praca jest nic niewarta. Ponadto za\u0142\u00f3\u017cmy, \u017ce r\u00f3\u017cnica w zdrowiu pszcz\u00f3\u0142 zimuj\u0105cych na miodzie i cukrze jest tylko marginalna. Mo\u017cemy zignorowa\u0107 to, \u017ce nosema, bakterie powoduj\u0105ce zgnilca ameryka\u0144skiego i europejskiego, a tak\u017ce grzybica wapienna czerwiu namna\u017caj\u0105 si\u0119 lepiej w wy\u017cszym pH cukru ni\u017c w ni\u017cszym pH miodu. Przyjmijmy, \u017ce ma to marginalne znaczenie. Ale w\u00f3wczas mo\u017ce si\u0119 okaza\u0107, \u017ce cho\u0107by najmniejsza r\u00f3\u017cnica mo\u017ce zawa\u017cy\u0107 na tym czy rodzina przetrwa czy nie. Pakiety kosztuj\u0105 za to 125$.<\/p>\n Popatrzmy na problem pH<\/p>\n Syrop cukrowy ma wy\u017csze pH (6.0) ni\u017c mi\u00f3d (3,2 \u2013 4.5) (cukier jest bardziej zasadowy). Podchodz\u0105c z drugiej strony, mi\u00f3d ma ni\u017csze pH ni\u017c syrop (mi\u00f3d jest bardziej kwa\u015bny). To wp\u0142ywa praktycznie na mo\u017cliwo\u015bci rozwojowe ka\u017cdego patogenu czerwiu pszczelego i nosemy. Wszystkie rozwijaj\u0105 si\u0119 lepiej w pH 6.0 ni\u017c 4.5.<\/p>\n Jako przyk\u0142ad grzybica wapienna czerwiu.<\/p>\n \u201eNi\u017csze warto\u015bci pH (r\u00f3wne tym jakie wyst\u0119puj\u0105 w miodzie, py\u0142ku i pierzdze) drastycznie zmniejszy\u0142y wzrost i formowanie si\u0119 formy kie\u0142kuj\u0105cej (filamentacji). Ascosphera apis wydaje si\u0119 by\u0107 wysoko wyspecjalizowanym patogenem larw pszczelich\u201d – Autor: Dept. Biological Sci., Plymouth Polytechnic, Drake Circus, Plymouth PL4 8AA, Devon, UK. Library code: Bb. Language: En. Apicultural Abstracts from IBRA: 4101024<\/p>\n Podobne informacje mo\u017cna znale\u017a\u0107 przy innych pszczelich chorobach. Spr\u00f3buj wyszuka\u0107 \u201epH i zgnilec ameryka\u0144ski, europejski czy nosema\u201d i znajdziesz podobne informacje o ich zdolno\u015bciach reprodukcyjnych w odniesieniu do pH miodu czy syropu cukrowego.<\/p>\n R\u00f3\u017cnice w pH wp\u0142ywaj\u0105 r\u00f3wnie\u017c na inne nieszkodliwe czy korzystne ulowe organizmy. Zmiana pH wp\u0142ywa r\u00f3wnie\u017c na pozosta\u0142e osiem tysi\u0119cy mikroorganizm\u00f3w, kt\u00f3re wyst\u0119puje w ulu. U\u017cywanie syropu cukrowego zaburza r\u00f3wnowag\u0119 ekologiczn\u0105 ula poprzez wp\u0142ywanie na pH pokarmu pszczelego znajduj\u0105cego si\u0119 w ulu, ale tak\u017ce pokarmu w jelitach pszcz\u00f3\u0142.<\/p>\n Py\u0142ek<\/b><\/p>\n Je\u017celi nie u\u017cywasz substytut\u00f3w py\u0142ku, mo\u017cesz pozostawi\u0107 py\u0142ek w ulach, a je\u017celi bardzo potrzebujesz mo\u017cesz wystawi\u0107 po\u0142awiacze py\u0142ku na jednym czy kilku ulach (zale\u017cnie od rozmiaru twojej pasieki) i zgromadzi\u0107 par\u0119 kilogram\u00f3w py\u0142ku, aby podawa\u0107 go pszczo\u0142om wiosn\u0105. A do tego czasu po prostu wrzu\u0107 go do zamra\u017carki. Ja wysypuj\u0119 go na dennic\u0119 osiatkowan\u0105 umieszczon\u0105 na dennicy pe\u0142nej, na to k\u0142ad\u0119 pusty korpus i przykrywk\u0119. Siatka utrzymuje sp\u00f3d suchy, a ustawiony ul zapobiega zmoczeniu przez deszcz.<\/p>\n Po\u0142awianie py\u0142ku<\/b><\/p>\n Koszt pozyskiwania py\u0142ku to w zasadzie tylko cena po\u0142awiacza. Je\u017celi pozyskujesz py\u0142ek niedaleko domu, albo na drodze dojazdowej, to z \u0142atwo\u015bci\u0105 mo\u017cesz odbiera\u0107 py\u0142ek ka\u017cdego dnia. I nie musisz ju\u017c kupowa\u0107 substytut\u00f3w py\u0142ku, gdy\u017c masz ju\u017c znacznie lepszy pokarm.<\/p>\n Je\u017celi w\u0105tpisz w r\u00f3\u017cnic\u0119, odszukaj wyniki bada\u0144 na temat od\u017cywania pszcz\u00f3\u0142, kt\u00f3re por\u00f3wnuj\u0105 substytuty do prawdziwego py\u0142ku. Pszczo\u0142y wychowane na substytutach \u017cyj\u0105 kr\u00f3cej i s\u0105 s\u0142absze.<\/p>\n Podsumowanie<\/b><\/span><\/p>\n Co tak naprawd\u0119 masz do stracenia? Mo\u017cesz uzyska\u0107 lepiej przystosowane genetycznie pszczo\u0142y, rozmna\u017caj\u0105c swoje w\u0142asne; czysty plaster u\u017cywaj\u0105c ramek bez w\u0119zy i nie lecz\u0105c; d\u0142ugowieczne pszczo\u0142y z czystego wosku i dzi\u0119ki karmieniu prawdziwym py\u0142kiem; mniej pracy dzi\u0119ki pozostawieniu miodu i niekarmieniu syropem cukrowym. I w najgorszym wypadku, \u017ceby to wszystko mie\u0107 b\u0119dziesz po prostu mniej pracowa\u0142. W najlepszym wypadku to wszystko b\u0119dzie mia\u0142o znacz\u0105co pozytywny wp\u0142yw na zdrowie twoich pszcz\u00f3\u0142. W najgorszym wypadku, je\u017celi b\u0119dziesz wprowadza\u0142 te zasady systematycznie, stracisz troch\u0119 rodzin pszczelich, co i tak si\u0119 dzieje. W najlepszym wypadku stracisz ich mniej.<\/p>\n Przepis na zysk<\/p>\n Spr\u00f3bujmy u\u017cy\u0107 innego przepisu na zysk. Ile czasu, benzyny, pracy i pieni\u0119dzy po\u015bwi\u0119casz na zrobienie syropu cukrowego, karmienie, podawanie ciasta, podawanie lek\u00f3w i ich usuwanie z uli, zabieranie resztek miodu, kt\u00f3re musisz zast\u0105pi\u0107 karmieniem, wprawianiem w\u0119zy itp.? Ile czasu i pieni\u0119dzy zaoszcz\u0119dzi\u0142by\u015b gdyby\u015b przesta\u0142 to robi\u0107? Jak wiele nowych rodzin pszczelich m\u00f3g\u0142by\u015b w tym czasie obs\u0142u\u017cy\u0107 i ile miodu mog\u0142yby ci przynie\u015b\u0107?<\/p>\n Artyku\u0142 pochodzi ze strony www.bushfarms.com\/beesfoursimplesteps.htm<\/a>\u00a0\u00a0\u00a0\u00a0\u00a0\u00a0\u00a0\u00a0\u00a0\u00a0\u00a0\u00a0\u00a0\u00a0\u00a0\u00a0\u00a0\u00a0\u00a0\u00a0\u00a0\u00a0\u00a0\u00a0\u00a0\u00a0\u00a0\u00a0\u00a0\u00a0\u00a0\u00a0\u00a0\u00a0\u00a0\u00a0\u00a0\u00a0\u00a0\u00a0\u00a0\u00a0\u00a0\u00a0\u00a0\u00a0\u00a0\u00a0\u00a0\u00a0\u00a0\u00a0\u00a0\u00a0\u00a0\u00a0\u00a0\u00a0\u00a0\u00a0\u00a0\u00a0\u00a0\u00a0\u00a0\u00a0\u00a0\u00a0\u00a0\u00a0\u00a0\u00a0\u00a0\u00a0\u00a0\u00a0\u00a0\u00a0\u00a0\u00a0\u00a0\u00a0\u00a0\u00a0\u00a0\u00a0\u00a0\u00a0\u00a0\u00a0\u00a0\u00a0\u00a0\u00a0\u00a0\u00a0\u00a0\u00a0\u00a0\u00a0\u00a0\u00a0\u00a0\u00a0 Przet\u0142umaczony i opublikowany za zgod\u0105 autora.<\/p>\n \u00a0<\/span><\/p>\n *<\/span> W<\/i><\/span> <\/i>przeliczeniu<\/i><\/span> <\/i>na<\/i><\/span> <\/i>z\u0142ot\u00f3wki<\/i><\/span> <\/i>cena<\/i><\/span> <\/i>cukru<\/i><\/span> <\/i>podawana<\/i><\/span> <\/i>przez<\/i><\/span> <\/i>M.<\/i><\/span> <\/i>Busha<\/i><\/span> <\/i>wynosi<\/i><\/span> <\/i>oko\u0142o<\/i><\/span> <\/i>3,2<\/i><\/span> <\/i>z\u0142<\/i><\/span> <\/i>za<\/i><\/span> <\/i>kilogram,<\/i><\/span> <\/i>a<\/i><\/span> <\/i>cena<\/i><\/span> <\/i>miodu<\/i><\/span> <\/i>od<\/i><\/span> <\/i>oko\u0142o<\/i><\/span> <\/i>7<\/i><\/span> <\/i>do<\/i><\/span> <\/i>17<\/i><\/span> <\/i>z\u0142otych<\/i><\/span> <\/i>za<\/i><\/span> <\/i>kilogram.<\/i><\/span> <\/i>T\u0142umaczony<\/i><\/span> <\/i>tekst<\/i><\/span> <\/i>Michaela<\/i><\/span> <\/i>Busha<\/i><\/span> <\/i>wed\u0142ug<\/i><\/span> <\/i>stopki<\/i><\/span> <\/i>redakcyjnej<\/i><\/span> <\/i>pisany<\/i><\/span> <\/i>by\u0142<\/i><\/span> <\/i>w<\/i><\/span> <\/i>2008<\/i><\/span> <\/i>roku.<\/i><\/span> <\/i>Jak<\/i><\/span> <\/i>wynika<\/i><\/span> <\/i>z<\/i><\/span> <\/i>tabelki,<\/i><\/span> <\/i>kt\u00f3r\u0105<\/i><\/span> <\/i>mo\u017cna<\/i><\/span> <\/i>znale\u017a\u0107<\/i><\/span> <\/i>w<\/i><\/span> <\/i>tym<\/i><\/span> <\/i>linku<\/i><\/span><\/a>\u00a0<\/i><\/i> <\/i>\u015brednia<\/i><\/span> <\/i>cena<\/i><\/span> <\/i>miodu<\/i><\/span> <\/i>w<\/i><\/span> <\/i>USA,<\/i><\/span> <\/i>wg<\/i><\/span> <\/i>magazynu<\/i><\/span> <\/i>Bee<\/i><\/span> <\/i>Culture<\/i><\/span> <\/i>w<\/i><\/span> <\/i>tym<\/i><\/span> <\/i>roku,<\/i><\/span> <\/i>kszta\u0142towa\u0142a<\/i><\/span> <\/i>si\u0119<\/i><\/span> <\/i>na<\/i><\/span> <\/i>wy\u017cszym<\/i><\/span> <\/i>poziomie,<\/i><\/span> <\/i>ni\u017c<\/i><\/span> <\/i>podaje<\/i><\/span> <\/i>Bush,<\/i><\/span> <\/i>bo<\/i><\/span> <\/i>oko\u0142o<\/i><\/span> <\/i>
\n<\/strong><\/p>\nMichael Bush<\/strong>
\nwww.bushfarms.com\/beesfoursimplesteps.htm<\/a><\/h3>\nPlaster<\/b><\/span><\/span> <\/b><\/h2>\n
\n
Brak leczenia<\/b><\/span><\/span><\/h2>\n
Hodowla lokalnie przystosowanych pszcz\u00f3\u0142 z najlepszych prze\u017cywaj\u0105cych pszcz\u00f3\u0142<\/b><\/span><\/h2>\n
\n
Naturalny pokarm<\/b><\/span><\/h2>\n
Michael Bush<\/h3>\n