{"id":733,"date":"2015-07-10T09:14:07","date_gmt":"2015-07-10T07:14:07","guid":{"rendered":"http:\/\/wolnepszczoly.netlify.app\/?p=733"},"modified":"2015-08-04T13:30:37","modified_gmt":"2015-08-04T11:30:37","slug":"pszczola-hodowlana-i-dlaczego-moze-stanowic-zagrozenie-dla-przyszlosci-pszczelarstwa","status":"publish","type":"post","link":"https:\/\/wolnepszczoly.netlify.app\/pszczola-hodowlana-i-dlaczego-moze-stanowic-zagrozenie-dla-przyszlosci-pszczelarstwa\/","title":{"rendered":"Pszczo\u0142a hodowlana i dlaczego mo\u017ce stanowi\u0107 zagro\u017cenie dla przysz\u0142o\u015bci pszczelarstwa…"},"content":{"rendered":"

W poprzednim moim tek\u015bcie http:\/\/wolnepszczoly.netlify.app\/chemia\/<\/a> sygnalizowa\u0142em ch\u0119\u0107 opisania problemu \u015bmierci \u201eprzypadkowych\u201d rodzin pszczelich w jednej z kolejnych moich prac. I w\u0142a\u015bnie obecnie znalaz\u0142em chwil\u0119 w czasie bieganiny zwi\u0105zanej ze szczytem sezonu pszczelarskiego, aby przekaza\u0107 par\u0119 moich my\u015bli w tym zakresie. Zdaj\u0119 sobie spraw\u0119, \u017ce temat jest kontrowersyjny i niejednoznaczny. Ka\u017cdy pszczelarz ma inne podej\u015bcie do tej tematyki i na pewno niejeden si\u0119 ze mn\u0105 nie zgodzi \u2013 nawet w\u015br\u00f3d moich koleg\u00f3w ze Stowarzyszenia \u201eWolnych Pszcz\u00f3\u0142\u201d. Dla mnie jednak wa\u017cne jest to, \u017ceby dyskutowa\u0107 o tych argumentach i tym problemie \u2013 bo problem istnieje i nie mo\u017cemy zamyka\u0107 na niego oczu, je\u017celi chcemy, aby przysz\u0142e pokolenia cieszy\u0142y si\u0119 pszczelarstwem tak jak my dzisiaj.<\/p>\n

\"zasklepione<\/a>
zasklepione mateczniki<\/figcaption><\/figure>\n

Tekst zaczn\u0119 od tego, \u017ce metody hodowli i selekcji matek pszczelich to tylko narz\u0119dzie w r\u0119kach cz\u0142owieka. To od pszczelarza zale\u017cy jak z tego narz\u0119dzia skorzysta. N\u00f3\u017c mo\u017ce by\u0107 u\u017cyty do krojenia chleba (dzi\u015b chyba nikt nie wyobra\u017ca sobie \u017cycia bez no\u017cy), ale mo\u017ce by\u0107 te\u017c wykorzystany do zadania \u015bmiertelnych ran… I tak jest w\u0142a\u015bnie z narz\u0119dziami. S\u0105 one bezmy\u015blne i s\u0142u\u017c\u0105 technicznemu radzeniu sobie z bie\u017c\u0105cymi problemami. Nie mo\u017cna wini\u0107 narz\u0119dzia, za to, \u017ce jest niew\u0142a\u015bciwie wykorzystywane. Wi\u0119c ten tekst b\u0119dzie nie tyle krytyk\u0105 narz\u0119dzi jakimi s\u0105 metody hodowli i selekcji pszcz\u00f3\u0142, ale krytyk\u0105 sposobu pos\u0142ugiwania si\u0119 nimi przez cz\u0142owieka w swojej praktyce pszczelarskiej.<\/p>\n

Ka\u017cdy z nas chce mie\u0107 miodne, \u0142agodne, silne i zdrowe rodziny pszczele. Celowo napisa\u0142em o \u201ezdrowiu\u201d na ostatnim miejscu, bo w mojej ocenie tak w\u0142a\u015bnie stawiane s\u0105 priorytety przez hodowc\u00f3w… a w zasadzie nie tylko przez nich, ale i przez ich klient\u00f3w. Hodowcy zapewniaj\u0105 po prostu poda\u017c, bo wiedz\u0105 na co jest popyt w \u015bwiecie pszczelarskim. Mamy pszczo\u0142y, \u017ceby mie\u0107 mi\u00f3d. Nie chcemy \u017ceby nas \u017c\u0105dli\u0142y, bo \u0142agodne pszczo\u0142y to \u0142atwiejsza, spokojniejsza i przyjemniejsza praca. Si\u0142a rodzin to mo\u017cliwo\u015b\u0107 wi\u0119kszych zbior\u00f3w (wi\u0119cej pszcz\u00f3\u0142 nosi nektar i wi\u0119cej go przerabia), a tak\u017ce mo\u017cliwo\u015b\u0107 tworzenia wi\u0119kszej ilo\u015bci pakiet\u00f3w, odk\u0142ad\u00f3w \u2013 po prostu mo\u017cliwo\u015b\u0107 szybszego rozwoju swojego hobby czy biznesu.<\/p>\n

A zdrowie?… Jakie zdrowie? Od leczenia i eliminowania chor\u00f3b s\u0105 leki, substancje chemiczne i odpowiednie metody pszczelarskie, takie jak na przyk\u0142ad wycinanie pora\u017conego czerwiu czy izolatory!<\/p>\n

Prze\u017cywanie gen\u00f3w nieprzystosowanych, czyli niew\u0142a\u015bciwa pula genetyczna<\/strong><\/p>\n

Przedstawiony powy\u017cej spos\u00f3b my\u015blenia stawia ca\u0142y pszczelarski \u015bwiat na r\u00f3wni pochy\u0142ej w kierunku uczynienia pszczo\u0142y nieprzystosowan\u0105 do bie\u017c\u0105cych warunk\u00f3w \u015brodowiskowych. Michael Bush ten problem nazywa wyborem niew\u0142a\u015bciwej puli genetycznej (wrong gene pule). Skutkiem takiego, a nie innego doboru pszcz\u00f3\u0142 w procesie selekcji pszczo\u0142a b\u0119dzie \u017cy\u0142a tak d\u0142ugo jak d\u0142ugo my jako pszczelarze b\u0119dziemy walczy\u0107 o jej \u017cycie. Pszczo\u0142a umrze natomiast gdy zniknie nagle \u201etroska pszczelarza\u201d. Ja nie chc\u0119 tak patrze\u0107 na pszczo\u0142\u0119 i nie chc\u0119 my\u015ble\u0107 o niej tylko jako o zwierz\u0119ciu hodowlanym, kt\u00f3ry tej nieustannej troski wymaga. Chc\u0119, \u017ceby pszczo\u0142y \u017cy\u0142y w naturze tak jak funkcjonowa\u0142y od milion\u00f3w lat… w dziuplach, w ska\u0142ach czy gdzie im pasuje. Nie chc\u0119 tolerowa\u0107 tego, \u017ce r\u00f3jka, kt\u00f3ra \u201eucieknie\u201d z mojego ula, jest skazana na zag\u0142ad\u0119 w przeci\u0105gu jednego, a maksymalnie dw\u00f3ch sezon\u00f3w. Trzeba gatunkowi pszczo\u0142y miodnej odda\u0107 to, co przez miliony lat rozwija\u0142 stosuj\u0105c zasady ewolucji \u2013 umiej\u0119tno\u015b\u0107 \u201edzikiego\u201d \u017cycia, dzi\u0119ki naturalnym metodom opierania si\u0119 zagro\u017ceniom wyst\u0119puj\u0105cym w zewn\u0119trznym \u015bwiecie.<\/p>\n

A jak to si\u0119 ma do pracy hodowlanej nad pszczo\u0142\u0105?
\nAno tak, \u017ce \u2013 jak napisa\u0142em powy\u017cej \u2013 w pracy hodowlanej nie uwzgl\u0119dnia si\u0119 (lub uwzgl\u0119dnia w spos\u00f3b absolutnie niewystarczaj\u0105cy) zdolno\u015bci do radzenia sobie pszcz\u00f3\u0142 z zagro\u017ceniami i warunkami zewn\u0119trznymi. Pszczo\u0142a w naturze musi znale\u017a\u0107 dla siebie odpowiedni dom, musi zebra\u0107 dla siebie pokarm, musi reagowa\u0107 na warunki \u015brodowiskowe, takie jak d\u0142ugotrwa\u0142e susze i upa\u0142y, albo przeciwnie kilka tygodni sta\u0142ych deszcz\u00f3w. No i przede wszystkim musi umie\u0107 radzi\u0107 sobie z naturalnymi wrogami \u2013 tymi mikroskopijnymi, jak patogeny, tymi troch\u0119 wi\u0119kszymi jak np. paso\u017cyt – roztocze varroa, czy tymi \u201eca\u0142kiem du\u017cymi\u201d jak np. nied\u017awiedzie. Organizmy poddane dzia\u0142aniu naturalnych zagro\u017ce\u0144 stale uczestnicz\u0105 w \u201ewy\u015bcigu zbroje\u0144\u201d – w tej prawdziwej wojnie organizm\u00f3w \u017cywych, jaka toczy si\u0119 dooko\u0142a nas. Raz wygrywa pszczo\u0142a, a raz patogen, paso\u017cyt czy drapie\u017cnik. I dzi\u0119ki temu naturalnie eliminowane s\u0105 osobniki (kolonie – superorganizmy), kt\u00f3re nie da\u0142y rady zwalczy\u0107 czy tolerowa\u0107 zagro\u017cenia. Je\u017celi rodzina za\u0142o\u017cy\u0142a gniazdo w wilgotnej skale to prawdopodobnie nie przetrwa zimy z uwagi na z\u0142e warunki. Je\u017celi wykorzysta\u0142a dziupl\u0119 z du\u017cym otworem blisko ziemi, to prawdopodobie\u0144stwo zniszczenia gniazda przez drapie\u017cniki czy gryzonie jest znacznie wi\u0119ksze ni\u017c w dziupli na wysoko\u015bci 6 \u2013 8 metr\u00f3w. Je\u017celi rodzina \u2013 np. z uwagi na s\u0142ab\u0105 higieniczno\u015b\u0107 \u2013 zostanie zaatakowana przez patogen, to zostanie wyeliminowana z og\u00f3lnej populacji. Tak dzia\u0142a natura i tak dzia\u0142a ewolucja. Ale dzi\u0119ki temu, ka\u017cde kolejne pokolenie jest lepiej przystosowane i lepiej sobie radzi.<\/p>\n

\"ramka<\/a>
ramka hodowlana<\/figcaption><\/figure>\n

A co robimy my, pszczelarze? Karmimy g\u0142odne, dajemy dach nad g\u0142ow\u0105 bezdomnym, zabezpieczamy, jak tylko mo\u017cemy najlepiej, przed gryzoniami czy drapie\u017cnikami… i \u2026 leczymy chore. Skutkiem tego populacja nie ulega sta\u0142emu, coraz to lepszemu przystosowaniu do obecnych zagro\u017ce\u0144. My eliminujemy te zagro\u017cenia dla pszczo\u0142y \u2013 dla populacji apis mellifera, nie pozwalaj\u0105c jej radzi\u0107 sobie z nimi na naturalny spos\u00f3b (co czasem prowadzi do pora\u017cki…). Skutkiem tego prze\u017cywaj\u0105 praktycznie wszystkie rodziny pszczele \u2013 niezale\u017cnie od tego czy ich natura \u201erozkaza\u0142aby\u201d im wybra\u0107 such\u0105 dziupl\u0119 zamiast wilgotnej ska\u0142y, czy te\u017c geny nie da\u0142yby odporno\u015bci na wyst\u0119puj\u0105ce powszechnie patogeny.<\/p>\n

Praca hodowlana za to skupia si\u0119 na cechach wymienionych przeze mnie powy\u017cej \u2013 a g\u0142\u00f3wnie miodno\u015bci. Dzi\u0119ki temu prze\u017cywa \u201eniew\u0142a\u015bciwa pula genetyczna\u201d, z kt\u00f3rej wybierane s\u0105 nie te, kt\u00f3re sobie radz\u0105, ale te, kt\u00f3re najbardziej odpowiadaj\u0105 popytowi na matki pszczele. A \u201edobry\u201d materia\u0142 hodowlany rozpowszechnia si\u0119 b\u0142yskawicznie \u2013 dzi\u0119ki znanej marce hodowcy, dzi\u0119ki reklamie, poczcie pantoflowej, czy wreszcie dlatego, \u017ce zakup akurat tej pszczo\u0142y jest refundowany. Bior\u00f3\u017cnorodno\u015b\u0107 i przystosowanie zabijane jest wi\u0119c przez pszczelarzy, kt\u00f3rzy wymieniaj\u0105 ca\u0142e pog\u0142owie w pasiekach na spokrewnione linie genetyczne, a liczba alleli w populacji zanika w szybkim tempie. Zamiast cieszy\u0107 si\u0119 z tego, \u017ce jaka\u015b cz\u0119\u015b\u0107 pszczelarzy nie daje si\u0119 ponie\u015b\u0107 og\u00f3lnemu wariactwu na pogo\u0144 za \u201enajlepsz\u0105 pszczo\u0142\u0105\u201d, krytykuje si\u0119 ich, za to, \u017ce swoimi trutniami \u201epsuj\u0105\u201d te \u201enajlepsze\u201d geny wypracowane przez hodowc\u00f3w…<\/p>\n

Niech prze\u017cywaj\u0105 wszystkie!<\/strong><\/p>\n

Problem doboru \u201eniew\u0142a\u015bciwej puli genetycznej\u201d przez hodowc\u00f3w multiplikowany jest przez 99% pszczelarzy, kt\u00f3rzy robi\u0105 wszystko co w ich mocy, \u017ceby wszystkie pszczo\u0142y prze\u017cy\u0142y ka\u017cdy sezon i wymieniaj\u0105 swoje matki na matki hodowlane. To drastycznie ogranicza pul\u0119 genetyczn\u0105. Zw\u0142aszcza, \u017ce problem jest masowy. Likwidowane s\u0105 pszczo\u0142y, kt\u00f3re zd\u0105\u017cy\u0142y si\u0119 \u201eulokalni\u0107\u201d, a w ich miejsce wprowadzane s\u0105 ujednolicane przez hodowc\u00f3w geny \u2013 niejednokrotnie w ca\u0142ej du\u017cej pasiece wprowadzane s\u0105 matki pochodz\u0105ce od jednej reproduktorki.
\nZdaj\u0119 sobie spraw\u0119 z uwarunkowa\u0144 ekonomicznych. Wiem, \u017ce rodzina pszczela kosztuje i wiem, \u017ce utrata takiej rodziny to r\u00f3wnie\u017c utrata potencjalnych przysz\u0142ych dochod\u00f3w czy to ze sprzeda\u017cy miodu czy pakiet\u00f3w lub odk\u0142ad\u00f3w. Wiem te\u017c, \u017ce pszczelarze w pewnym sensie cz\u0119sto s\u0105 zwi\u0105zani emocjonalnie ze swoimi pszczo\u0142ami, bo te, nie tylko stanowi\u0105 o ich dochodach, ale tak\u017ce s\u0105 dla nich pasj\u0105.<\/p>\n

Nie wiem natomiast jednego… a mo\u017ce bardziej nie rozumiem, ni\u017c nie wiem… Nie rozumiem dlaczego w dzisiejszych czasach, kiedy coraz powszechniej pojawia si\u0119 w sprzeda\u017cy materia\u0142 selekcjonowany na odporno\u015b\u0107 na warroz\u0119, tego\u017c materia\u0142u si\u0119 nie wybiera do zakupu. Dlaczego popyt nie idzie w t\u0105 stron\u0119? Dlaczego pszczelarze nie dopytuj\u0105 hodowc\u00f3w o odporno\u015b\u0107 (tolerancj\u0119) na warroz\u0119 i nie wymuszaj\u0105 na nich podj\u0119cia prac selekcyjnych we w\u0142asnym zakresie, b\u0105d\u017a sprowadzenia tego materia\u0142u zza granicy, aby by\u0142 on lepiej dost\u0119pny, ta\u0144szy i coraz powszechniejszy w pasiekach…? Bo inne pszczo\u0142y s\u0105 \u201efajne\u201d? Bo przynios\u0105 o 5, 10 czy nawet 30 kg miodu wi\u0119cej? A przecie\u017c tego nie wiadomo. W dobrym roku ka\u017cda pszczo\u0142a co\u015b przyniesie, w z\u0142ym \u017cadna nie zbierze rekordowych plon\u00f3w… Czy lepiej jest walczy\u0107 o prze\u017cycie ca\u0142ej \u201eniew\u0142a\u015bciwej puli genetycznej\u201d wprowadzaj\u0105c coraz wi\u0119cej chemii do uli, ni\u017c kupi\u0107 pszczo\u0142\u0119, kt\u00f3ra ma szans\u0119 dzi\u015b, za rok czy za dziesi\u0119\u0107 poprawi\u0107 sytuacj\u0119 pszczelarstwa globalnie?<\/p>\n

\"mateczniki\"<\/a>
mateczniki<\/figcaption><\/figure>\n

W\u0142a\u015bciwy wyb\u00f3r i podsumowanie<\/strong><\/p>\n

Hodowla i selekcja pszcz\u00f3\u0142 absolutnie nie jest sama w sobie \u201eniew\u0142a\u015bciwa\u201d czy \u201ez\u0142a\u201d. Niew\u0142a\u015bciwe s\u0105 tylko wybory pszczelarzy, zar\u00f3wno hodowc\u00f3w jak i ich klient\u00f3w, kt\u00f3rzy w tych procesach nie uwzgl\u0119dniaj\u0105 potrzeb, nie tylko gatunku pszczo\u0142y miodnej, ale tak\u017ce zamykaj\u0105 oczy na potrzeby przysz\u0142ych pokole\u0144 pszczelarzy. Od lat mowa jest o tym, \u017ce pszczo\u0142y maj\u0105 problemy, \u017ce wyst\u0119puje CCD, \u017ce pszczo\u0142y umieraj\u0105… Win\u0119 zrzuca si\u0119 na wszystko dooko\u0142a, ale nie na praktyk\u0119 pszczelarsk\u0105, na \u017ale dobran\u0105 selekcj\u0119 pszczo\u0142y, podczas kt\u00f3rej nie uwzgl\u0119dnia si\u0119 przystosowania pszcz\u00f3\u0142 do chor\u00f3b. Dzi\u015b za najwi\u0119kszego wroga pszczelarstwa uznaje si\u0119 roztocze varroa destructor. Gdy czasem czytam co pisz\u0105 pszczelarze na forach czy stronach internetowych, zastanawiam si\u0119 czy wi\u0119kszymi wrogami pszczelarstwa nie s\u0105 oni sami…
\nJako metod\u0119 rozwi\u0105zania problemu warrozy, zamiast zmiany metod (a mo\u017ce bardziej cel\u00f3w) hodowli, promuje si\u0119 najr\u00f3\u017cniejsze metody zwalczania paso\u017cyta. Kilka ostatnich dziesi\u0119cioleci na ca\u0142ym \u015bwiecie dowodzi jednak, \u017ce nie jest to droga skuteczna. Dzi\u015b na ca\u0142e szcz\u0119\u015bcie na rynku pszczelarskim pojawiaj\u0105 si\u0119 pszczo\u0142y, kt\u00f3re daj\u0105 obietnic\u0119 pewnej odporno\u015bci (tolerancji) na warroz\u0119. Coraz wi\u0119cej hodowc\u00f3w na \u015bwiecie i w Europie widzi potrzeb\u0119 podj\u0119cia selekcji w tym kierunku i na szcz\u0119\u015bcie pszczo\u0142y pochodz\u0105ce z niekt\u00f3rych z tych hodowli s\u0105 ju\u017c dost\u0119pne (\u0142atwiej lub trudniej) w Polsce. Mo\u017cemy wi\u0119c u nas dosta\u0107 zar\u00f3wno \u201eFinki\u201d Juhani Lundena, Elgony Erika Osterlunda, pszczo\u0142y Super-bee z Cypru, kraink\u0119 Wallnera, a mo\u017ce i inne ciekawe propozycje. Te pszczo\u0142y mo\u017cna kupi\u0107 \u201eod \u017ar\u00f3d\u0142a\u201d, albo spr\u00f3bowa\u0107 dosta\u0107 je od tych, kt\u00f3rzy \u015bci\u0105gn\u0119li je ju\u017c do siebie. Wystarczy zada\u0107 sobie trud i poszuka\u0107.<\/p>\n

Niemniej jednak w ofercie hodowc\u00f3w wci\u0105\u017c pojawiaj\u0105 si\u0119 pszczo\u0142y od sprowadzonych b\u0105d\u017a wyselekcjonowanych reproduktorek, kt\u00f3re absolutnie nie radz\u0105 sobie z paso\u017cytem. Te pszczo\u0142y ju\u017c w po\u0142owie sezonu nosz\u0105 na sobie mn\u00f3stwo paso\u017cyta… Pomimo tego tak\u0105 pszczo\u0142\u0119 rozmna\u017ca si\u0119 (niejednokrotnie setkami!), a jej c\u00f3rki rozsy\u0142a do pszczelarzy w ca\u0142ym kraju. Tylko dlatego, \u017ce pszczo\u0142a ta ma dobre cechy ekonomiczne, lub \u201ewarto\u015bciowy rodow\u00f3d\u201d (np. pochodzi z \u201euznanego\u201d instytutu hodowlanego). To zdecydowany krok w ty\u0142. Bez wysi\u0142ku ca\u0142ego \u015brodowiska pszczelarskiego problem warrozy (i innych chor\u00f3b) b\u0119dzie narasta\u0142…<\/p>\n

Polscy hodowcy na razie zachowuj\u0105 si\u0119 jakby problemu nie dostrzegali. Mo\u017ce potrzebuj\u0105 jeszcze wi\u0119cej czasu na otwarcie oczu i w\u0142a\u015bciwe zdefiniowanie problemu? Czasu, kt\u00f3rego jak dla mnie jednak szkoda na brni\u0119cie niew\u0142a\u015bciw\u0105 drog\u0105. Ka\u017cdy z nas mo\u017ce jednak zacz\u0105\u0107 t\u0105 zmian\u0119 mentalno\u015bciow\u0105. Prawda jest taka, \u017ce mo\u017cemy zmieni\u0107 wiele \u2013 ka\u017cdy z nas, i ten kt\u00f3ry ma 1000 rodzin pszczelich, i ten, kt\u00f3ry ma ich 2 lub 3. Ale o tym… w kolejnym tek\u015bcie.<\/p>\n

A ja ze swojej strony \u017cycz\u0119 wszystkim w\u0142a\u015bciwych wybor\u00f3w hodowlanych.<\/p>\n

PanTrute\u0144<\/strong><\/h3>\n","protected":false},"excerpt":{"rendered":"

W poprzednim moim tek\u015bcie http:\/\/wolnepszczoly.netlify.app\/chemia\/ sygnalizowa\u0142em ch\u0119\u0107 opisania problemu \u015bmierci \u201eprzypadkowych\u201d rodzin pszczelich w jednej z kolejnych moich prac. I w\u0142a\u015bnie obecnie znalaz\u0142em chwil\u0119 w czasie bieganiny zwi\u0105zanej ze szczytem sezonu pszczelarskiego, aby przekaza\u0107 par\u0119 moich my\u015bli w tym zakresie. Zdaj\u0119 sobie spraw\u0119, \u017ce temat jest kontrowersyjny i niejednoznaczny. Ka\u017cdy pszczelarz ma inne podej\u015bcie do […]<\/p>\n","protected":false},"author":1,"featured_media":0,"comment_status":"closed","ping_status":"closed","sticky":false,"template":"","format":"standard","meta":{"_links_to":"","_links_to_target":""},"categories":[18,8,19],"tags":[12,17,14],"_links":{"self":[{"href":"https:\/\/wolnepszczoly.netlify.app\/wp-json\/wp\/v2\/posts\/733"}],"collection":[{"href":"https:\/\/wolnepszczoly.netlify.app\/wp-json\/wp\/v2\/posts"}],"about":[{"href":"https:\/\/wolnepszczoly.netlify.app\/wp-json\/wp\/v2\/types\/post"}],"author":[{"embeddable":true,"href":"https:\/\/wolnepszczoly.netlify.app\/wp-json\/wp\/v2\/users\/1"}],"replies":[{"embeddable":true,"href":"https:\/\/wolnepszczoly.netlify.app\/wp-json\/wp\/v2\/comments?post=733"}],"version-history":[{"count":7,"href":"https:\/\/wolnepszczoly.netlify.app\/wp-json\/wp\/v2\/posts\/733\/revisions"}],"predecessor-version":[{"id":743,"href":"https:\/\/wolnepszczoly.netlify.app\/wp-json\/wp\/v2\/posts\/733\/revisions\/743"}],"wp:attachment":[{"href":"https:\/\/wolnepszczoly.netlify.app\/wp-json\/wp\/v2\/media?parent=733"}],"wp:term":[{"taxonomy":"category","embeddable":true,"href":"https:\/\/wolnepszczoly.netlify.app\/wp-json\/wp\/v2\/categories?post=733"},{"taxonomy":"post_tag","embeddable":true,"href":"https:\/\/wolnepszczoly.netlify.app\/wp-json\/wp\/v2\/tags?post=733"}],"curies":[{"name":"wp","href":"https:\/\/api.w.org\/{rel}","templated":true}]}}