\u201eChemia\u201d ma s\u0142u\u017cy\u0107 ratowaniu pszcz\u00f3\u0142. Ale czy tak naprawd\u0119 kuracje stosowane przez pszczelarzy ratuj\u0105 apis<\/i> <\/i>mellifera<\/i> <\/i>–<\/i> <\/i>pszczo\u0142\u0119<\/i> <\/i>miodn\u0105<\/i>? Do ula wprowadzane s\u0105 substancje toksyczne \u2013 substancje, kt\u00f3re s\u0105 m.in. insektycydami, wprowadzane s\u0105 do dom\u00f3w insekt\u00f3w… Oczywi\u015bcie do \u201eleczenia\u201d dobiera si\u0119 substancje, kt\u00f3re teoretycznie nie szkodz\u0105 pszczo\u0142om, a szkodz\u0105 innym insektom, kt\u00f3re na nich paso\u017cytuj\u0105 (m. in. roztoczom varroa<\/i>). Ale czy tak jest w istocie? Kto wie z ca\u0142\u0105 pewno\u015bci\u0105, jakie oddzia\u0142ywanie maj\u0105 te substancje na pszczo\u0142y i na ekosystemy ulowe? Niekt\u00f3rzy pszczelarze, z niezrozumia\u0142ych wzgl\u0119d\u00f3w, staraj\u0105 si\u0119 za wszelk\u0105 cen\u0119 udowodni\u0107, \u017ce te insektycydy (pestycydy, fungicydy i inne) nie szkodz\u0105 ani pszczo\u0142om, ani produktom pszczelim, kt\u00f3re tak ch\u0119tnie wszyscy spo\u017cywamy.<\/p>\n
Pszczelarze cz\u0119sto dziel\u0105 sposoby leczenia, na wykorzystuj\u0105ce \u201echemi\u0119\u201d (lub tzw. \u201etward\u0105 chemi\u0119\u201d) i na te, kt\u00f3re wykonywane s\u0105 metodami \u201eekologicznymi\u201d czy \u015brodkami \u201enaturalnymi\u201d. Ale czy tak naprawd\u0119 ten podzia\u0142 jest w pe\u0142ni uzasadniony?<\/p>\n
Ca\u0142e nasze otoczenie sk\u0142ada si\u0119 z \u201esubstancji chemicznych\u201d, \u017cyjemy w \u015bwiecie atom\u00f3w, cz\u0105steczek i zwi\u0105zk\u00f3w chemicznych. To prawda, \u017ce niekt\u00f3re z nich wyst\u0119puj\u0105 w \u015brodowisku \u201enaturalnie\u201d, a inne s\u0105 \u201esztucznie stworzone\u201d przez cz\u0142owieka. Ale zar\u00f3wno jedne jak i drugie mog\u0105 mie\u0107 \u201edobroczynny\u201d jak i \u201ezgubny\u201d wp\u0142yw na organizmy \u017cywe. Natura przecie\u017c tak\u017ce opracowa\u0142a swoje pot\u0119\u017cne trucizny, niejednokrotnie silniejsze od tych, stworzonych przez cz\u0142owieka.<\/p>\n
Michael Bush sugeruje, aby pozna\u0107 substancje \u201elecznicze\u201d wykorzystywane w ulach wystarczaj\u0105co dobrze, aby wiedzie\u0107 dlaczego nie nale\u017cy ich stosowa\u0107… Ja na pewnym etapie uzna\u0142em, \u017ce wiem ju\u017c dlaczego nie chc\u0119 traktowa\u0107 nimi moich pszcz\u00f3\u0142, cho\u0107 nie zawsze znam sk\u0142ad, dzia\u0142anie substancji aktywnej, najlepsze sposoby podania i d\u0142ugofalowe skutki. Uzna\u0142em, \u017ce w inn\u0105 stron\u0119 chc\u0119 prowadzi\u0107 moj\u0105 pszczelarsk\u0105 edukacj\u0119. Nie chc\u0119 by\u0107 chemikiem, czy zielarzem, a pszczelarzem. Jak sama nazwa wskazuje pszczelarz, to osoba, kt\u00f3ra zajmuje si\u0119 pszczo\u0142ami. Dzi\u015b wi\u0119kszo\u015b\u0107 \u201epszczelarzy\u201d powinna raczej nazywa\u0107 si\u0119 \u201eroztoczarzami\u201d czy \u201ewarrozarzami\u201d – bo cz\u0119sto przedstawiaj\u0105 sob\u0105 obraz cz\u0142owieka, kt\u00f3ry wi\u0119ksz\u0105 aktywno\u015b\u0107 kieruje w stron\u0119 zajmowania si\u0119 roztoczami varroa<\/i> <\/i>(zwalczaj\u0105c, eliminuj\u0105c, zliczaj\u0105c, okre\u015blaj\u0105c pora\u017cenie, okre\u015blaj\u0105c skutki inwazji itp),<\/i> <\/i>ni\u017c pszczo\u0142ami…<\/p>\n
W tej publikacji nie b\u0119dzie szczeg\u00f3\u0142owego opisu ka\u017cdej substancji chemicznej. Mo\u017cna je znale\u017a\u0107 w internecie, a ja nie czuj\u0119 si\u0119 wystarczaj\u0105co kompetentny aby to opisywa\u0107. M\u00f3g\u0142bym to przekopiowa\u0107 czy wskaza\u0107 \u017ar\u00f3d\u0142a, ale chyba te\u017c nie o to chodzi. W zamian postaram si\u0119 opisa\u0107 pewn\u0105 wizj\u0119 tego, co chemia robi z pszczo\u0142ami.<\/p>\n
Ka\u017cdy rozwijaj\u0105cy si\u0119 pszczelarz na pewnym etapie si\u0119gnie po lektur\u0119 dotycz\u0105c\u0105 produkt\u00f3w chemicznych, kt\u00f3re zwalczaj\u0105 warroz\u0119. Bo na dzi\u015b problem roztoczy varroa,<\/i> <\/i>to zapewne najwi\u0119kszy problem pszczelarstwa. To ma\u0142e roztocze niszczy rodziny pszczele, dziesi\u0105tkuje pasieki. Pszczelarze robi\u0105 wszystko, \u017ceby \u201epom\u00f3c\u201d pszczo\u0142om eliminuj\u0105c roztocze. 99% pszczelarzy to ludzie, kt\u00f3rzy do swojego zaj\u0119cia nie podchodz\u0105 tylko jako do potencjalnego \u017ar\u00f3d\u0142a dochodu, ale przede wszystkim jako hobby. Kochaj\u0105 pszczelarstwo i kochaj\u0105 pszczo\u0142y. Ja sam kiedy\u015b chcia\u0142em po prostu mie\u0107\u00a0 1\u00a0 czy 2 ule, bo lubi\u0142em mi\u00f3d, ale tak naprawd\u0119, dopiero gdy pierwszy raz unios\u0142em daszek pszczelego domu zachwyci\u0142a mnie struktura pszczelej rodziny i odnalaz\u0142em w tym swoj\u0105 pasj\u0119. Kto\u015b, kto nie kocha pszcz\u00f3\u0142, nie b\u0119dzie \u201etraci\u0142 czasu\u201d na prac\u0119 czy dawa\u0142 si\u0119 \u017c\u0105dli\u0107. Po prostu kupi gdzie\u015b s\u0142oik miodu. Nie doceni te\u017c geniuszu Natury. I dla tego gdy pada pszczela rodzina pszczelarz traci prawie cz\u0142onka rodziny. Owszem, dla zawodowc\u00f3w to strata potencjalnego dochodu, ale 90% pszczelarzy to amatorzy. Dla tych ostatnich strata przysz\u0142ych i niepewnych paru s\u0142oik\u00f3w miodu, mo\u017ce i znacz\u0105co odbije si\u0119 na stanie portfela, ale przede wszystkim jest strat\u0105 emocjonaln\u0105. Dlatego te\u017c ka\u017cdy pszczelarz zrobi wszystko, \u017ceby jego pszczo\u0142y prze\u017cy\u0142y. B\u0119dzie je tru\u0142 toksynami, byle tylko da\u0142y rad\u0119 prze\u017cy\u0107 do wiosny. Wtedy ju\u017c jako\u015b sobie poradz\u0105, bo si\u0142a \u017cyciowa pszczelej rodziny jest w\u00f3wczas w swoim maksimum. To troch\u0119 jak chemioterapia w przypadku raka. Stosujemy bo daje szans\u0119 na \u017cycie, ale ka\u017cdy zdaje sobie spraw\u0119 (a przynajmniej powinien) z jej wyniszczaj\u0105cych skutk\u00f3w dla organizmu.<\/p>\n
Pszczelarze dysponuj\u0105 wieloma rodzajami \u201echemii\u201d. Mamy na przyk\u0142ad tradycyjne \u201eleki\u201d (czy \u201efarmaceutyki\u201d) dla pszcz\u00f3\u0142. S\u0105 to truj\u0105ce, toksyczne substancje, wyprodukowane w zak\u0142adach chemicznych czy farmaceutycznych, kt\u00f3re mo\u017cna naby\u0107 u weterynarza czy w kole pszczelarskim. Dzi\u015b prawdopodobnie najpopularniejsz\u0105 \u201echemi\u0105\u201d jest amitraza. Substancja mo\u017ce by\u0107 podawana w postaci Apiwarolu (sama nazwa wskazuje o co chodzi: api-warol \u2013 to m\u00f3wi wszystko), czyli spalanych w ulu tabletek do \u201eodymiania\u201d pszcz\u00f3\u0142. T\u0105 sam\u0105 substancj\u0119 stosuje si\u0119 te\u017c w zyskuj\u0105cym coraz szersze stosowanie \u2013 i cz\u0119sto \u201epromowanym\u201d przez pszczelarzy jako obecnie \u201enajlepsz\u0105 form\u0105\u201d podania \u2013 Takticu. Ten zwi\u0105zek stosowany jest g\u0142\u00f3wnie w chlewach i ma za zadanie zwalczy\u0107 insekty dra\u017cni\u0105ce \u015bwinie. Pszczo\u0142om podawany jest na wk\u0142adkach (tekturkach) do ula. Tam paruje i jest roznoszony po ca\u0142ym ulu przez pszczo\u0142y. Taktic pono\u0107 w og\u00f3le nie szkodzi pszczo\u0142om i produktom ulowym. Czas rozk\u0142adu amitrazy to zaledwie 2 \u2013 3 tygodnie. Po tym ju\u017c nie ma jej w ulu. Ale na pewno pozostaj\u0105 produkty jej rozk\u0142adu. Jakie one s\u0105? Jakie jest ich oddzia\u0142ywanie? O tym niewiele si\u0119 m\u00f3wi. Nie ma ju\u017c g\u0142\u00f3wnej substancji aktywnej, wi\u0119c dla wi\u0119kszo\u015bci problem znika. Ja nie jestem chemikiem, nie wiem jakie s\u0105 produkty rozk\u0142adu amitrazy i przyznam, \u017ce\u2026 tak bardzo mnie to nie interesuje. Bo dla mnie amitraza i jej produkty rozk\u0142adu nie powinny znale\u017a\u0107 si\u0119 w ulu, nie powinny trafia\u0107 do miodu. Nie mia\u0142y by\u0107 wdychane przez pszczo\u0142y. Nie wiem czy d\u0142ugofalowe oddzia\u0142ywanie produkt\u00f3w rozk\u0142adu amitrazy wp\u0142ywa negatywnie na cz\u0142owieka (np. przez kilka lat czy nawet dziesi\u0119cioleci spo\u017cywania miodu ze \u015bladowymi ilo\u015bciami tych zwi\u0105zk\u00f3w), ale ja wol\u0119 tego nie testowa\u0107 na sobie… Na pewno kilka wdech\u00f3w opar\u00f3w z pal\u0105cych si\u0119 tabletek Apiwarolu mo\u017ce by\u0107 przyczyn\u0105 powa\u017cnego zatrucia i wizyty na Oddziale Intensywnej Terapii… Ta substancja dzia\u0142a te\u017c \u015bmiertelnie na inne organizmy (np. na ryby). A pszczo\u0142om pono\u0107 nie szkodzi!<\/p>\n
Tych truj\u0105cych substancji jest wi\u0119cej. I pszczelarze uznaj\u0105, \u017ce raczej nale\u017cy od nich odchodzi\u0107, cho\u0107 niekt\u00f3rzy wierz\u0105 w brak ich negatywnych skutk\u00f3w i stosuj\u0105 je jako \u201enajskuteczniejsze\u201d w zwalczaniu warrozy… Ci, kt\u00f3rzy zdaj\u0105 sobie spraw\u0119, \u017ce to silna toksyna, szukaj\u0105 innych rozwi\u0105za\u0144 \u2013 bardziej \u201enaturalnych\u201d.<\/p>\n
Ostatnimi laty szeroko stosuje si\u0119 na przyk\u0142ad Tymol. To naturalna substancja \u2013 wyst\u0119puj\u0105ca np. w tymianku \u2013 i pono\u0107 nie jest a\u017c tak\u0105 toksyn\u0105 jak \u201etwarda chemia\u201d. Ale tak naprawd\u0119 ka\u017cda substancja mo\u017ce by\u0107 \u015bmierteln\u0105 trucizn\u0105 \u2013 wszystko zale\u017cy od wielko\u015bci dawki i sposobu podania. Wielu pszczelarzy promuje wi\u0119c podawanie \u201enaturalnych\u201d substancji do zwalczania warrozy \u2013 mog\u0105 to by\u0107 tymol, kwasy czy olejki eteryczne (o tym w jaki spos\u00f3b mo\u017cna poczyta\u0107 na wielu pszczelarskich blogach i stronach). Wszystkie te substancje maj\u0105 swoje zalety i wady. Jedne mniej oddzia\u0142uj\u0105 na pszczo\u0142y, inne mniej drastycznie rozprawiaj\u0105 si\u0119 z \u201eekologi\u0105 ula\u201d, jedne s\u0105 bardziej, inne mniej skuteczne w zwalczaniu warrozy. Jedno jest pewne: \u017cadne nie pozostaj\u0105 bez skutku na to co dzieje si\u0119 w ulu.<\/p>\n
W naturalnym pszczelim domu wyst\u0119powa\u0142o bardzo wiele organizm\u00f3w symbiotycznych lub oboj\u0119tnych. Ka\u017cdy wyst\u0119puj\u0105cy w przyrodzie organizm \u017cywy, kt\u00f3rego obecno\u015b\u0107 nie jest dla nas \u201eszkodliwa\u201d, jest po\u017cyteczny \u2013 cho\u0107by nie by\u0142 symbiotyczny. Dlaczego? Dlatego, \u017ce swoj\u0105 obecno\u015bci\u0105 zajmuje pewne nisze biologiczne. Jest cz\u0119\u015bci\u0105 \u0142a\u0144cuch\u00f3w pokarmowych, wywiera odpowiednie chemiczne oddzia\u0142ywanie na inne organizmy, czy po prostu \u201ewypiera\u201d inne organizmy z racji \u201efizycznego\u201d zajmowania miejsca. Niekt\u00f3rzy naukowcy-pszczelarze twierdz\u0105, \u017ce w ulu wsp\u00f3\u0142istnieje oko\u0142o 8000 (osiem tysi\u0119cy) r\u00f3\u017cnych organizm\u00f3w razem z pszczo\u0142\u0105. Takie dane przytacza za nimi na przyk\u0142ad Michael Bush. To ogromna liczba. W wi\u0119kszo\u015bci to bakterie i grzyby, ale jest tam te\u017c szereg insekt\u00f3w. Zaledwie garstka z nich jest szkodliwa. M\u00f3wi si\u0119, \u017ce za zgnilca odpowiada taka czy inna bakteria, za ki\u015blic\u0119 kilka innych, za nosemoz\u0119 spory nosemy itp. \u0141\u0105cznie organizmy szkodliwe to zapewne nie wi\u0119cej ni\u017c promil wszystkich wyst\u0119puj\u0105cych naturalnie w ulu. Reszta tworzy zwarte ekosystemy, w kt\u00f3rych ka\u017cdy organizm ma swoje miejsce.<\/p>\n
Wszystkie mniej i bardziej \u201enaturalne\u201d sposoby zwalczania warrozy zaburzaj\u0105 ekologi\u0119 ula. Opr\u00f3cz warrozy niszcz\u0105 te\u017c wiele z tych 8000 \u017cyj\u0105tek. Zaburzaj\u0105 \u0142a\u0144cuchy pokarmowe, oddzia\u0142uj\u0105 na chemiczne powi\u0105zania organizm\u00f3w. Wywieraj\u0105 bezpo\u015brednio presj\u0119 na jedne, a po\u015brednio na inne. I ostatecznie zaburzaj\u0105 chemiczn\u0105 i biologiczn\u0105 r\u00f3wnowag\u0119 rodziny pszczelej. By\u0107 mo\u017ce \u201echemia\u201d (czy to \u201etwarda\u201d czy \u201enaturalna\u201d) s\u0142abiej oddzia\u0142ywa\u0142aby na ekologi\u0119 w starych, podniszczonych ulach, pe\u0142nych zakamark\u00f3w gdzie ta \u201echemia\u201d nie dotrze w wyniku penetracji. Tam, gdzie cz\u0119\u015b\u0107 organizm\u00f3w mo\u017ce si\u0119 \u201eschowa\u0107\u201d w s\u0142omianym ociepleniu, czy w dziurze mi\u0119dzy deskami przed zgubnym dzia\u0142aniem wprowadzanych zwi\u0105zk\u00f3w chemicznych. Ale w nowych ulach \u2013 g\u0142adkich, cz\u0119sto zbudowanych z tworzyw sztucznych, kt\u00f3re \u0142atwo domy\u0107, zdezynfekowa\u0107, czy w kt\u00f3rych penetracja jest praktycznie pe\u0142na \u2013 wszystkie te substancje zaburz\u0105 mikrobiologiczn\u0105 r\u00f3wnowag\u0119.<\/p>\n
A w jakim stopniu? A to ju\u017c zale\u017cy od dawki i sposobu podania! Bo jak napisa\u0142em wy\u017cej, to w\u0142a\u015bnie decyduje o tym czy co\u015b jest, nie jest i jak bardzo jest toksyczne. Na jedne z tych 8000 organizm\u00f3w b\u0119d\u0105 dzia\u0142a\u0107 opary spalanej tabletki z amitraz\u0105, a na inne polewanie roztworem kwasu, a jeszcze inne zgin\u0105 pod wp\u0142ywem paruj\u0105cego tymolu. Ale masz gwarancj\u0119, \u017ce na pewno usuniesz organizmy z wielu ulowych nisz ekologicznych. Te zapewne zostan\u0105 szybko wype\u0142nione innymi organizmami \u2013 cz\u0119sto tymi samymi, kt\u00f3re wr\u00f3c\u0105 na swoje siedliska, cho\u0107by przyniesione przez pszczo\u0142y zbieraczki, ale cz\u0119sto zostan\u0105 wype\u0142nione patogenami. Im bardziej zaburzysz w\u0142a\u015bciwe oddzia\u0142ywania ekologiczne mi\u0119dzy organizmami tym wi\u0119ksze prawdopodobie\u0144stwo, \u017ce patogeny uzyskaj\u0105 przewag\u0119, a \u0142a\u0144cuchy powi\u0105za\u0144 organizm\u00f3w neutralnych trudniej b\u0119d\u0105 si\u0119 odbudowywa\u0107. Na i w cz\u0142owieku istnieje pono\u0107 oko\u0142o 2,5 kilograma (!!!) bakterii. Zabijamy je antybiotykami, \u017celami pod prysznic, antyperspirantami, ale te\u017c niew\u0142a\u015bciw\u0105 diet\u0105 i stylem \u017cycia. Im bardziej \u201enienaturalny\u201d tryb \u017cycia prowadzimy tym trudniej odzyska\u0107 r\u00f3wnowag\u0119 biologiczn\u0105 i chemiczn\u0105. Czy \u201enaturalne\u201d \u017cycie ma polega\u0107 na za\u017cyciu antybiotyku, kt\u00f3ry przegryziemy probiotykiem? Czy to samo chcemy wprowadzi\u0107 do uli?<\/p>\n
Nie wiemy jak zabicie ulowych organizm\u00f3w wp\u0142ynie na pszczo\u0142y \u2013 zw\u0142aszcza d\u0142ugofalowo. Wiemy, \u017ce pszczo\u0142y maj\u0105 si\u0119 \u017ale… i coraz gorzej. S\u0105 podtruwane, a ich domy s\u0105 pozbawiane naturalnych siedlisk \u017cywych organizm\u00f3w. Styropianowe i plastikowe ule, malowane drewno, p\u0142yty OSB, folie… Do tego podawanie w\u0119zy \u2013 przegrzany, wysterylizowany wosk, ale za to\u2026 pe\u0142ny pozosta\u0142o\u015bci rozk\u0142adu substancji toksycznych. Jak pszczo\u0142y maj\u0105 si\u0119 czu\u0107 dobrze?<\/p>\n
Chemia ma jeszcze jeden negatywny skutek \u2013 dla mnie osobi\u015bcie daleko gorszy ni\u017c zanieczyszczenie toksynami jednego pszczelego domu, czy pszczelich produkt\u00f3w. Ot\u00f3\u017c faktycznie, te \u201ekuracje\u201d w cz\u0119\u015bci przynosz\u0105 oczekiwany skutek i cz\u0119\u015b\u0107 rodzin pszczelich, dzi\u0119ki temu prze\u017cywa batali\u0119 z chorob\u0105. Przynajmniej na chwil\u0119. Ale wraz z nimi prze\u017cywaj\u0105 geny, kt\u00f3rych natura nie chcia\u0142a widzie\u0107 na tej planecie, bo by\u0142y nieprzystosowane do warunk\u00f3w \u015brodowiska… \u015arodowiska, w kt\u00f3rym wyst\u0119powa\u0142 patogen. \u017bycie to nieustanna walka mi\u0119dzy przystosowaniami organizm\u00f3w. Mi\u0119dzy paso\u017cytem, a \u017cywicielem. Mi\u0119dzy drapie\u017cnikiem, a ofiar\u0105. Mi\u0119dzy organizmami zajmuj\u0105cymi podobne nisze o utrzymanie si\u0119 na danym obszarze. A my utrzymujemy wbrew nieprzystosowaniu pszczo\u0142y, kt\u00f3re powielaj\u0105 swoje geny. Pszczo\u0142y (\u017cywiciele), kt\u00f3re nie radz\u0105 sobie z warroz\u0105 (paso\u017cytem). Hodowcy produkuj\u0105 matki, a i trutnie s\u0105 praktycznie wsz\u0119dzie. Skutkiem tego rok w rok populacja pszczo\u0142y miodnej jest coraz gorzej przystosowana ewolucyjnie do zagro\u017ce\u0144 z jakimi spotyka si\u0119 na co dzie\u0144. Gdyby faktycznie mo\u017cna by\u0142o wierzy\u0107, \u017ce dzi\u0119ki tej \u201echemii\u201d rodziny prze\u017cyj\u0105, a pszczela populacja b\u0119dzie mia\u0142a si\u0119 doskonale, to zapewne wszyscy dalej bezrefleksyjnie \u201eleczyliby\u015bmy\u201d naszych bzycz\u0105cych przyjaci\u00f3\u0142. Ale okazuje si\u0119, \u017ce po osi\u0105gni\u0119ciu pewnego progu nieprzystosowania gatunku, natura podejmuje swoje kroki niezale\u017cnie od woli pszczelarza i ilo\u015bci wpompowanych toksyn i eliminuje ogromn\u0105 rzesz\u0119 pszczelich rodzin. Tak by\u0142o cho\u0107by na ko\u0144cu sezonu 2014 i pocz\u0105tku 2015… Trzeba z tego wyci\u0105gn\u0105\u0107 w\u0142a\u015bciwe wnioski.<\/p>\n
Natura osi\u0105gaj\u0105c pewien punkt krytyczny nieprzystosowania organizm\u00f3w dzia\u0142a w zgodzie z w\u0142asnymi metodami \u2013 poprzez eliminacj\u0119. Problemem jest to, \u017ce w\u00f3wczas nie zawsze wyeliminuje tylko te nieprzystosowane. Przetrwa wiele \u201eprzypadkowych\u201d osobnik\u00f3w, a te \u201ew\u0142a\u015bciwe\u201d cz\u0119sto nie prze\u017cyj\u0105 bo b\u0119d\u0105 zbyt intensywnie poddane dzia\u0142aniu toksyn. O tym jednak postaram si\u0119 napisa\u0107 w odr\u0119bnym tek\u015bcie.<\/p>\n
\u201eChemia\u201d to czynnik, kt\u00f3ry zago\u015bci\u0142 w \u015brodowisku ulowym praktycznie na dobre. Pszczelarze trac\u0105cy pasieki uznaj\u0105, \u017ce dzieje si\u0119 tak, bo \u017ale wykonali zabiegi, czy te\u017c w danym roku warroza by\u0142a zbyt pot\u0119\u017cna, lub wcze\u015bniej rozwin\u0119\u0142a si\u0119 na tyle, \u017ce osi\u0105gni\u0119ty zosta\u0142 punkt krytyczny tolerancji rodziny pszczelej na obecno\u015b\u0107 roztocza. Wniosek dla nich to przyspieszy\u0107 stosowanie \u201eleczenia\u201d czy zwi\u0119kszenie dawek i cz\u0119stotliwo\u015bci zabieg\u00f3w. Niekt\u00f3rzy zmieniaj\u0105 te\u017c substancj\u0119 lecznicz\u0105, uznaj\u0105c, \u017ce warroza uodporni\u0142a si\u0119 na dotychczasow\u0105. Ci ostatni poniek\u0105d maj\u0105 racj\u0119. Warroza \u2013 jako organizm poddany sta\u0142ej presji ewolucyjnej w postaci zabieg\u00f3w leczniczych \u2013 znajdzie spos\u00f3b na ka\u017cd\u0105 substancj\u0119 i metod\u0119 podania. Schowa si\u0119 pod zasklepem czy po prostu uodporni si\u0119 na dzia\u0142anie toksyny. O tym tr\u0105bi si\u0119 ju\u017c w \u015bwiecie pszczelarskim. Niegdy\u015b skuteczne 4×4 (odymianie 4 razy co 4 dni) dzi\u015b nie ma ju\u017c tak dobrych skutk\u00f3w, bo wi\u0119kszo\u015b\u0107 roztoczy schodzi z doros\u0142ych pszcz\u00f3\u0142 i chowa si\u0119 pod zasklepem po 2 czy 3 dniach od wyj\u015bcia z kom\u00f3rki. Te osobniki, kt\u00f3re na pszczole przebywa\u0142y d\u0142u\u017cej zosta\u0142y zabite oddzia\u0142ywaniem amitrazy czy innej substancji. Ewolucja preferowa\u0142a wi\u0119c te roztocza, kt\u00f3rych zwyczaj nakazywa\u0142 szybciej chowa\u0107 si\u0119 do kom\u00f3rek.<\/p>\n
Aby unikn\u0105\u0107 przypadk\u00f3w prze\u017cycia warrozy, kt\u00f3ra szybciej chowa si\u0119 do nowych kom\u00f3rek, pszczelarze zacz\u0119li stosowa\u0107 metody sta\u0142ego oddzia\u0142ywania chemii na roztocze (a tym samym na pszczo\u0142y i inne organizmy ulowe) \u2013 np. przez cz\u0119stsze wprowadzanie substancji aktywnej, czy te\u017c metod d\u0142ugotrwa\u0142ego i powolnego uwalniania si\u0119 toksyny do ula. Skutkiem tego zabiegu chemia oddzia\u0142uje na organizmy przez ca\u0142y czas. Kt\u00f3ry nie zginie, wykszta\u0142ca odporno\u015b\u0107 genetyczn\u0105 ca\u0142ej nowej populacji…<\/p>\n
Ko\u0142o oddzia\u0142ywania chemii w ulu si\u0119 zamyka. Im wi\u0119cej jej stosujemy dzi\u015b, tym wi\u0119cej b\u0119dziemy musieli jej zastosowa\u0107 jutro. Jedynym d\u0142ugofalowym wyj\u015bciem jest gwa\u0142towne lub powolne odstawianie \u201echemii\u201d \u2013 i tej \u201etwardej\u201d i ten \u201enaturalnej\u201d. Bo i taka i taka szkodzi genetycznemu przystosowaniu pszczo\u0142y. Wiem, \u017ce nie jest to \u0142atwe. Nie mog\u0119 wymaga\u0107 od ka\u017cdego pszczelarza patrzenia bezczynnie jak pszczo\u0142y umieraj\u0105. Ale musimy wprowadza\u0107 o\u015brodki selekcyjne. Musimy podejmowa\u0107 coraz szersz\u0105 pr\u00f3b\u0119 przystosowania pszcz\u00f3\u0142 do obecno\u015bci warrozy. A czasem my sami \u2013 zwykli pszczelarze – musimy pozwoli\u0107 na \u015bmier\u0107 najgorzej przystosowanych, aby w kolejnym sezonie nios\u0105ce te geny trutnie nie zap\u0142adnia\u0142y m\u0142odych matek pszczelich. To od nas zale\u017cy czy sami podejmiemy selekcj\u0119, czy zakupimy matki pszczele ze \u017ar\u00f3de\u0142, w kt\u00f3rych taka selekcja jest podejmowana. A o\u015brodk\u00f3w takich na \u015bwiecie jest wiele i z ka\u017cdym rokiem coraz wi\u0119cej. Mam nadziej\u0119, \u017ce Stowarzyszenie \u201eWolne Pszczo\u0142y\u201d r\u00f3wnie\u017c aktywnie podejmie tak\u0105 prac\u0119. Po to w ko\u0144cu zosta\u0142o powo\u0142ane. Dla dobra przysz\u0142ego pszczelarstwa kto\u015b musi…<\/p>\n
\u201eChemia\u201d ma s\u0142u\u017cy\u0107 ratowaniu pszcz\u00f3\u0142. Ale czy tak naprawd\u0119 kuracje stosowane przez pszczelarzy ratuj\u0105 apis mellifera – pszczo\u0142\u0119 miodn\u0105? Do ula wprowadzane s\u0105 substancje toksyczne \u2013 substancje, kt\u00f3re s\u0105 m.in. insektycydami, wprowadzane s\u0105 do dom\u00f3w insekt\u00f3w… Oczywi\u015bcie do \u201eleczenia\u201d dobiera si\u0119 substancje, kt\u00f3re teoretycznie nie szkodz\u0105 pszczo\u0142om, a szkodz\u0105 innym insektom, kt\u00f3re na nich paso\u017cytuj\u0105 […]<\/p>\n","protected":false},"author":1,"featured_media":0,"comment_status":"open","ping_status":"open","sticky":false,"template":"","format":"standard","meta":{"_links_to":"","_links_to_target":""},"categories":[22,8],"tags":[12,17,14],"_links":{"self":[{"href":"https:\/\/wolnepszczoly.netlify.app\/wp-json\/wp\/v2\/posts\/714"}],"collection":[{"href":"https:\/\/wolnepszczoly.netlify.app\/wp-json\/wp\/v2\/posts"}],"about":[{"href":"https:\/\/wolnepszczoly.netlify.app\/wp-json\/wp\/v2\/types\/post"}],"author":[{"embeddable":true,"href":"https:\/\/wolnepszczoly.netlify.app\/wp-json\/wp\/v2\/users\/1"}],"replies":[{"embeddable":true,"href":"https:\/\/wolnepszczoly.netlify.app\/wp-json\/wp\/v2\/comments?post=714"}],"version-history":[{"count":4,"href":"https:\/\/wolnepszczoly.netlify.app\/wp-json\/wp\/v2\/posts\/714\/revisions"}],"predecessor-version":[{"id":719,"href":"https:\/\/wolnepszczoly.netlify.app\/wp-json\/wp\/v2\/posts\/714\/revisions\/719"}],"wp:attachment":[{"href":"https:\/\/wolnepszczoly.netlify.app\/wp-json\/wp\/v2\/media?parent=714"}],"wp:term":[{"taxonomy":"category","embeddable":true,"href":"https:\/\/wolnepszczoly.netlify.app\/wp-json\/wp\/v2\/categories?post=714"},{"taxonomy":"post_tag","embeddable":true,"href":"https:\/\/wolnepszczoly.netlify.app\/wp-json\/wp\/v2\/tags?post=714"}],"curies":[{"name":"wp","href":"https:\/\/api.w.org\/{rel}","templated":true}]}}